KỂ ĐƯỜNG ĐI
* Phần phiên âm: Cào táng
Tốc xờ huồng luổng mỏ mướng hổm
chạng
Tốc huồng quang mỏ thau hổm quấn
Tốc táng nị pày cải
Tốc pái nị pày quà
05. Tem pú xờ lẻ
lái
Pái pú xờ lẻ hống thuôi xòng
Nuồi mạc xọng tau xù thải xấn
Cúp chia mứa xiều chừ xải
Pí lái mứa xiều chừ na
10. Mứ xại khằm áu
cúp
Mứ khỏa dúp lẻ mạc
Xiến xiến chau nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại cải tau hướn xấn
15. Dù tơ làng dan
bo thỏng
Mứa tỉn chóng chằng thỏng quám vạu
Lẻ pú mứa pổng xỏng phạc
Lẻ mạc mứa pổng chóng quang
Mứ tảm phà ha nịu má vay tảng tít
20. Mứ xíp nịu má
vay tảng tén
Phổm dù hủa kiến lống lạy chau
Xấn hển tào na má tặc
Xấn hển ngoạc tả má tuộng
Mạc xúc xiêng yểng ìn đở téo
25. Mạc xúc hẻo xéo
kiểng đở tau
Phỉ lò bau mướng phạ ẳn muột cháo
đở
Quám cốc ẳn chau má thải
Quám pải chau má vạu
Lạy chau đẻ chiếng xấn
30. Mạc xúc xiêng yểng
ìn khoi téo
Mạc xúc hẻo xéo kiểng khoi tau
Phỉ lò bau mướng phạ mèn muột
cháo Páng
Hỏn đọc tăng mướng tơ bo nhắng ảng
Kính đảng tăng mướng piếng bo nhắng
đay
35. Tải pảy hau bùa
mạy hướn lực tành ngái
Mộm kỉn ngái mỏ luổng pá khúa xồng
tau
Mộm kỉn khau ngái chạ ngái pòi
Mỏ thau xồng mứa cháo
Tốc pái nị khoi pày cải
40. Đay kỉn chịn áu
má pẳn
Đay kỉn mắn vìn đảnh má khao
Quám cốc xấn thải
Quám pải xấn vạu
Cò đỉ tiện Thẻn ná bo dọng
45. Bo đay pọng
thoi thì lải quám
Cúp chia cú lề chừ xải
Pí lái cú lề chừ na
Bầng đủ na cú lề hụ chắc
Bắc đủ tổn đủ kính cú lờ hụ chừ
50. Xủ cò tứ cúp
hưn bổn nửa phắng nười
Lười xưa hưn mướng phạ phắng kén
Cú dết mộm hơ hướn lực chau pển
dong pượt chiến
Cắm liến pển dong pượt xạt
Pháy đắp bo nhắng hơ phớ pàu
55. Pảng càu bo nhắng
hơ phú ừn cộn hửn má
Xấn vạu tùa pái
Xấn thải tùa nhóng nỏ thoi
Mứ xại chau khằm áu cúp
Mứ khỏa dúp lẻ mạc
60. Mảy lưởng tốc cảng
hướn nhằng nhằng
Quám xằng tàn ẳn chau cứn má
Tốc má huồng luổng mỏ luổng hổm
chạng
Huồng quang mỏ thau hổm quấn
Nhá phạo tiện nhá phủ
65. Chường đố mứa bổn
má pẳn phà ha
Chường mứa phạ má pẳn phà xảm
Pẳn hơ vẳn cốc mứa dù hong hướn lực
kỉn pảng
Pẳn hơ vẳn cảng mứa dù hướn hèo
Pụt nừng pẳn hơ vẳn xọt xeo mứa
dù đăm cháo
70. Vẳn cốc mỏ thau
xồng mứa dù
Hong hướn lực kỉn pảng
Khoảng khình vạy chóng xủng
Bầng hướn lực dết hỏng
Còng lẳng bấng hướn lực dết khau
75. Phưởn khau phưởn
ngái hướn lực hiệc hả
Phưởn pả hướn lản hiệc họt
Phuông pảng luổng xì đay kỉn luổng
Phuông pảng nọi đay kỉn nọi
Chàng cụm áu hướn lực
80. Đay kỉn khau lải
phưởn
Chàng cụm áu lản
Đay dù hướn lải hong
Vẳn cốc mỏ thau lẹo xồng mứa
Hong hướn lực kỉn pảng nớ
85. Vẳn cảng mỏ xồng
mứa hướn hèo
Vẳn xọt xeo xồng mứa đăm cháo
Quái mứa bổn nhuổn xỏng pèo
Páo eo hưn mướng phạ tay đìn xỏng
tuốn
Quái mứa bổn nhuổn xỏng pèo
90. Pèo nừng chủng
mứa hèo
Pèo nừng chủng mứa cháo
Quái mứa bổn nhuổn xải phai
Hưn mướng bổn mắn chằng pảy ngài
Phai tọng phạ mắn chằng pảy pưởng
95. Xá lặc lực khưởi
ươi
Xá lười lực khưởi Thẻn
Lục pảy tứ vẻn tỉn vẻn mứ cù táng
nỏ nịu
Lục pảy nùng xưa lưởng đảnh nộc ẹt
Lục pảy nùng xưa xẹt nộc pháy
100. Pảy má pản pứng
bi bơ
Xưa le cọ tốc tồng mướng piếng
Lống mướng piếng má àn đố dao
Tau lống lùm má àn đố hướn
Chường mứa bổn mộm pẳn phà ha
105. Chường mứa phạ lẹo
pẳn phà xảm
Tọn tặp áu nỏ dường
Tọn chường áu cù nỏ nhóng
Một ẳn dù một táng
Nhá lón váng xía bầng
110. Tọn đay ẳn đở áu
má hơ
Bào nọi lải xằm dong lẹo
Bào keo lải xằm dong chợ
Áu tè cúp chia mứa tàn chừ xải
Pí lái mứa xiều chừ na
115. Xưa cằm pắt cằm
pắng hưn háu phạ
Xưa mùi hoa chau hưn háu Thẻn
Quái mứa bổn nhuổn xỏng pèo
Pèo nừng chau chủng mứa hèo
Mứ xại chau khằm áu cúp
120. Mứ khỏa chau dúp
pí chia
Cúp chia chau hôm hủa
Cúp bủa ngấn bủa cắm hôm cau
Cúp chia tứ khăng mái
Pí lái tứ khăng đẹt
125. Cúp xải xiu xải
xẹt tứ khăng lốm
Xiến xiến chau nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại cải tau hướn mố
Tốc đổng luổng chà ngằm
130. Tốc đổng cằm xéo
nghéo
Tốc táng nị pảy cải
Tốc pái nị pảy quà
Tem pú xờ lẻ lái
Pái pú xờ lẻ hống thuôi xòng
135. Nuồi mạc xọng
tau xù thải náng
Náng nọi nọi tằm hục pé
Náng Nghẹp Nghé phau tủ hèo
Dù tơ làng chau bo thỏng
Mứa tỉn chóng chằng thỏng quám vạu
140. Lẻ pú mứa pổng xỏng
phạc
Lẻ mạc mứa pổng chóng quang
Mứ tảm phà ha nịu má vay tảng tít
Mứ xíp nịu má vay tảng tén
Phổm dù hủa kiến lống lạy chau
145. Náng Nghẹp Nghé
hển tào na má tặc
Nghẹp Nghé hển ngoạc tả má tuộng
Mạc xúc xiêng yêng ìn đở téo
Mạc xúc hẻo xéo kiểng đở tau
Phỉ lò bau mướng phạ mèn muột
cháo đở
150. Quám cốc chau thải
Quám pải chau vạu
Mạc xúc xiêng yêng ìn khoi téo
Mạc xúc hẻo xéo kiểng khoi tau
Phỉ lò bau mướng phạ
155. Mèn muột cháo
Khoảng khoi lẹo
Hỏn đọc tăng mướng tơ bo nhắng ảng
Kính đảng tăng mướng piếng bo nhắng
đay
Tải pảy hau bùa mạy hướn lực tành
ngái
Mộm kỉn ngái mỏ luổng pá khúa xồng
tau
160. Mộm kỉn khau
ngái chạ ngái pòi
Mỏ thau xồng mứa mố
Khoi cò má xỏ dết kỉn đỏm pù
Má xỏ dù nắm đăm cắp cháo
Xỏ náng khảy tủ hơ nhàng
165. Khảy cỏn quang
hơ khoi mứa mố
Quám cốc Nghẹp Nghé thải
Quám pải Nghẹp Nghé vạu
Ìn đủ tiện cắp cánh ìn đủ ạ nọ
Hỏn đọc tăng mướng tơ bo nhắng ảng
170. Kính đảng tăng
mướng piếng bo nhắng đay
Tải pảy hau bùa mạy hướn lực tành
ngái
Đay kỉn chịn áu má pẳn ởn dớ
Đay kỉn mắn vìn đảnh áu má khao ởn
dớ
Hụm hụm xiểng náng tọc cỏn
175. Khón khón xiểng
thọt xè
Khảy xía mè mắn ọc bai dai
Mảy lưởng tốc cảng hướn nhằng nhằng
Quám xằng náng mướng cải mứa mố
Xiến xiến chau nhàng cải
180. Xối xái tỉn
nhàng nhại
Tỉn chằng nhại cải hau hướn mố
Tốc mứa hướn nọi hành tò hỏ
Hướn hành pò chau xang
Hướn quang pủ xừa mỏn kính
185. Tốc mứa mố tắm
quà
Tốc mứa mà tắm quan
Ngúa quái mủ mả hom hau làng
Pết cày hổm vạy nớ thủn
Chường đố dao hổn mứa hướn
190. Pổng chường vạy
mí nệp
Xếp chường vạy mí thẳn
Tắn cảng vạy kính đảng chau dù
Đay kỉn chịn mứa pẳn
Đay kỉn mắn vìn đảnh mứa khao
195. Mứa khao hình
hau pau pù cháo Khảng
Xiến xiến chau nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại tau pòng pù pau lải
háng
Pù nhà hển tào na má tặc
200. Pò mè hển ngoạc
na má tuộng
Lực tau õ ọt hới!
Cắp lực má õ ọt hới!
Vẳn đíp táng dao má phảnh hừ lã
Vẳn hánh táng hướn má ưa hừ lã
205. Quám cốc tàn chằng
thải
Quám pải chau chằng vạu
Pển tè
Hỏn đọc tăng hướn lực bo nhắng ảng
Kính đảng tăng hướn lản bo nhắng
đay
210. Tải pảy hau bùa
mạy
Hướn lực tành ngái
Mộm kỉn ngái mỏ xồng tau
Mộm kỉn khau ngái chạ ngái pòi
Mỏ thau pá khúa xồng má mố
215. Má xỏ dết kỉn đỏm
pù
Má xỏ dù đỏm đăm cắp cháo
Tắc nặm xỏ huồm qué
Cảnh ké xỏ huồm Mo
Cọ kẹ xỏ huồm táng dết luống kỉn
220. Má xỏ ná chằng hạy
Má xỏ hày chằng bải
Chau vạu tùa pái
Chau thải tùa nhóng nỏ đăng
Quám cốc pù pau chằng thải
225. Quám pải pò mè
chằng vạu
Ìn đủ tiện cắp cánh ìn đủ nọ
Hỏn đọc tăng hướn lực bo nhắng ảng
Kính đảng tăng hướn lản bo nhắng
đay
Tải pảy hau bùa mạy hướn lực tành
ngái
230. Mộm kỉn ngái mỏ
luổng xồng tau
Mộm kỉn khau ngái chạ ngái pòi
Mỏ thau xồng má mố
Đay kỉn chịn má pẳn
Đay kỉn mắn vìn đảnh má khao ởn dớ
235. Má chằng dết kỉn
đỏm pù
Má chằng dù đỏm đăm cắp cháo
Ọc na tàng pù nhà chị hả
Ọc pải chán pù nhà bọc hơ
Bọc nhòm dao chau đay xướn
240. Nẻ nhòm hướn
chau đay dù
Cảng tồng pù nhà nẻ hơ ná phướng
Hủa mướng nẻ hơ ná ca
La tồng nẻ hơ ná hày ná hón
Nẻ hơ bòn hày dù xang ná
245. Bòn xả lệ dù
xang ban
Bòn phai dù xang mưởng
Cốc mạc chọp phà puộng cảng
Láng cảm, pạo, cỏ náo xôm òn
Pù nhà nẻ hơ áu lẻo mứa pắc
250. Pò mè hơ áu lắc
mứa pẹo
Bo xì phú má lẳng xàu và
Phú má la xàu chính áu xía nớ
Pảy hày huồm táng má
Pảy ná huồm táng tau
255. Pảy hày nhá lặc
phắc xiều nớ
Pảy ná nhá lặc hược lặc hộ
Nhá lặc phược lặc mến xiều nớ
Xiều hển bo và
Chừ áu vạy mứa na xiều xờ khặn mở
260. Chừ áu vạy mứa nở
xiều xờ khặn chiệt
Tắc nặm xì huồm qué
Cảnh ké huồm Mo
Cọ kẹ huồm táng dết luống kỉn xiều
nớ
Nhá lón dết phít khủn tò nhớ đai
265. Nhá lón dết nhại
xiều tò nhớ mảy
Nhá lón lạc nhì má hả
Nhá lón pá quám má xù
Phít tò lau hảm cằm
Lau hảm cằm hạc mứa pảnh
270. Phít tò lau hảm
khánh
Chau hạc áu lau hảm khánh mứa nhồm
thởi nớ
Mứa nhồm chớ xiều dết lánh
Pảnh chở có mướng phỉ dết chọp
Khuộp pỉ mí mừa
275. Khuộp từa mí
nhám
Huồng kỉn luổng nhắng hơ kỉn luổng
Huồng kỉn nọi nhắng hơ kỉn nọi
Khuộp pỉ nhắng mí phưởn nhờ khau
háng
Pảng ngái luổng khau mọc cà mờ
280. Khuộp mừa hướn lực
nhồm chở dết lánh
Pảnh chở có xúm đăm dết chọp
Mí phưởn khau hướn lực hiệc hả
Mí phưởn pá hướn lản xển họt
Chau chằng mứa kỉn khau hướn lực
285. Hơ hạt khau nhàn
háng
Mứa kỉn pảng hơ hạt pảng nhàn nắm
Hừ và khuộp mứa phẩn mờ khau háng
Pảng ngái luổng khau mọc khau mờ
Tộc hướn lực bo hế đay
290. Hạy hướn lực bo
hế mí
Bo mí xì xàu vạy
Bo hế đay xì xàu ván
Đăm chau dà xía và vạy
Nau chệp hướn lực hơ đay bảng
295. Nau cháng hơ xàu
đay hòm
Xay kính cọm đay hòm cứn má
Pạc mỏ vạu tò nặn tùa pái
Quám mỏ thải tùa nhóng nỏ thoi
Chau mứa nón đỉ dăng cỏn hày
300. Nón đỉ vạy dương
náng ní đẳm nặm
Côm na dù xỉ xắp
Lắp tả dù xỉ xìm
Bo nhỉn cộn nhá lục
Bo nhỉn púc cào mới nhá từn
305. Từn pàu mắn ải
Từn đải mắn Mom
Pịt cốm tảo mỏ mướng lười ọc
Pịt học mỏ thau lười cứn
Tốc huồng luổng mỏ mướng hổm chạng
310. Mạy hạy na cỏng
cau mỏ thau hổm quấn
Lục má dớ quấn mừn
Từn má dớ bỉnh keo quấn pắn
Quấn xỏng pắn xảm pắn pá khúa xồng
chau
Quấn cau lạn má xồng chau mứa
315. Xảm xíp mù xảnh
ca
Ha họi mù xảnh ngán
Xảnh hản lèn đảm táng pảy còn
Xảnh chọng pạ pảy còn đảm táng
Lục má dớ
320. Bào nọi lải xằm
dong lẹo
Bào hám cắp bào keo lải xằm dong
chợ
Tàn quèn đủ ẳn đở má lằm
Tàn quèn khằm ẳn đở má áu
Má áu hạp xỏng hỏn
325. Má áu cón xỏng
bương
Lục má dớ
Bào mướng phạ lống lùm hặp quái
Lục má dớ
Xảo bổn tếnh lống piếng hặp đệp
330. Lục má dớ
Mạy o pục hủa phải
Lực nhính chái xựp xải bài nén mứa
na
Lục má dớ
Lán mù hoa dòng họ tạu đạp tỉn
chúng
335. Phủng ả nạ lúng
tả chớ càu
Chau tạo thau kè khủn mướng
Lục má dớ
Khưởi cốc tau nhỏ ngái
Khưởi pải má bạch mạy
340. Khưởi pày nọi má
tành pán kỉn
Lục má dớ
Mù cháo pợ xủ tau tứ pí
Lán náng đỉ má dong xang
Bạch xò Cài Hạng dù xang pí chau
345. Lục má dớ
Lán xảo chợ tau nưng ngái
Nhà nái má nắm pợ
Đở cò má xồng chau đỏm mỏ
Họt tắn ná toi
350. Má xồng xoi bọc
mạy
Thẩng nhàn hướn cháo
Thẩng cháo kháo đở
Mỏ luổng chằng pá tau
Họt nhàn nặn mỏ thau chằng pá má
355. Đở pảy đỏm chau
xì mứa đỏm chau
Tau đỏm mỏ xì pảy đỏm mỏ
Nhá lổng xía mỏ tải hàng táng tau
Nhá lón lổng xía mỏ thau tải hàng
táng lống
Mỏ vạu tùa pái
360. Mỏ thải tùa
nhóng nỏ thoi
Nhốc quấn đay quấn mừn pó chén
Nhốc quấn đay quấn xẻn pó chợ
Học pắc măn mỏ thau cộn thỏn
Chạng nón tỉm đỏn cộn từn
365. Luống lá từn cù
nỏ na
Chạng mạ từn cù liến tố
Đở mí chạng mạ lống hả
Mí luống lá hưn khì
Hưn lẳng luống lá cù nỏ na
370. Hưn lẳng chạng mạ
cù liến tố
Tọn tặp áu cù nỏ dường mộm nớ
Tọn chường lẹo áu cù nỏ nhóng nớ
Một ẳn dù một táng
Nhá váng táng đở xía xiêu
375. Áu tè quái tố đỉ
téo tò chau hới
Ọc nọc phạ quái nhờ téo táng
Quái mứa bổn xì nhuổn xải phai
Hưn mướng bổn mắn chằng pảy ngài
Phai tọng phạ mắn chằng pảy pưởng
380. Áu tè pết tố đỉ
tỉn tọc
Ọc nọc phạ cày keo hẳn táng
Pảy hưn táng mứa bổn pảy ma
Phai tọng phạ mắn chằng pảy pưởng
Áu tè xưa cắm pặc cắm pắng nùng
cháu phạ
385. Xưa mùi hoa chau
nùng cháu Thẻn
Xưa dăm dắc lái nảnh mảy mờ xáng
ngấn
Dòng dành xưa tò tem mảy mờ xáng
cắm
Cúp chia mứa xiều chừ xải
Pí lái mứa Thẻn chừ na
390. Cỏ oi hăm xao
xày lưởng đảnh
Áu dết cán hảm cộ mứa bổn đủ lạc
Áu tè panh ịt mứa khao phỉ
Panh chì mứa bổn khao đăm
Panh tắp mạ hỏng phạc hướn cháo
395. Cúp chia vạy
chau hôm hủa
Cúp bủa ngấn bủa cắm hôm cau
Cúp chia tứ khăng mái
Cúp lái tứ khăng đẹt
Cúp xải xiu xải xẹt xờ tứ khăng lốm
400. Cọn phặt na cỏng
luổng mỏ mướng hổm pày
Mạy hạy na cỏng cau mỏ thau hổm
quấn
Đở mí chạng mạ hạc hả
Đở mí luống lá hạc khì
Chạng tố đỉ khoảng khình áu chau
405. Chạng tố thau khụp
hàu áu quản
Nhỏ quản hưn tếnh lẳng mạ khì
Nhỏ pì hưn tếnh tèn bành cắm
Táng lẳng quản mướng pồng dù đang
Xỏng xang mỏ thau pồng dù chẻ
410. Chẻ áu quản mướng
bo hơ tực đẹt may
Pạy áu pì bo hơ tực phổn hắm
Cọn phặt na cỏng luổng bỉnh mướng
nhội khảy
Mạy hạy na cỏng cau mỏ thau nhội
quấn
Lục pảy dớ bỉnh mừn
415. Từn pảy dớ bỉnh
keo quấn pắn
Tốc mứa tủ nặm tủ tà mằn xưởng
Tủ mướng tủ ná tắn xang
Xá lốp quấn pắn ọc tủ tai
Xá lai đăm chau ọc tủ viếng
420. Ọc tủ luổng chau
nhá chản
Ọc tủ ban chau nhá ải
Pí quành tả bào hám mứa ma
Pí quành na bào nọi xảo nòm mứa
pưởng
Lục pảy đuôi xiểng tình xải tóng
425. Lục pảy đuôi xiểng
cỏng xiếng nhám xặp xành
Xiểng xành cọng xiểng cong pì
cánh kén lá
Tì đở hại mỏ thau cài khổ
Tì đở cổ mỏ luổng pảy còn
Tạu đạp ca chỉ chọi pảy còn đảm
táng
430. Tấng pảy tấng
Bầng nặm bầng nạc mướng tàn kỉn pả
Tấng pảy tấng
Bầng ná mướng khủn kỉn khau
Quám cốc pò chau ân thải
435. Quám pải pò chau
ân xằng
Xằng nặm xằng tấng pả
Xằng ná xằng tấng khau
Còi dù đỉ dớ
Cảng tồng mí mù ná phướng
440. Hủa mướng mí ná
ca
La tồng mí ná hày ná hón
Phổn tốc lống piếng cú bo lón đay
hày
Phạ họng lống lùm cú bo nhắng đay
phửa thảy
Xiệt tò phỉ vẳn chạ pá tổn băng
biền
445. Băng biền hau xù
phạ mứa cà kháo hẩng
Pòng và lún lẳng nhắng mí phớ
Bồn thẩng họt hiêm bả tạo bo nọ
Còi dù đỉ dớ
Bòn hày nọi dù xang ná
450. Bòn xả lí dù
xang ban
Bòn pàn nọi dù lẳng mướng cú hới
Còi dù đỉ dớ
Cốc mạc nọi chọp phà puộng cảng
Láng cảm pạo, cỏ náo xôm òn
455. Phổn tốc cú bo
nhắng đay chẳm
Phổn hắm cú bo nhắng đay pục
Phổn tốc xủ hạc chuốn ma
Phạ họng xủ hạc chuốn bản thởi ná
Chau vạu tò nặn pày hế tùa pái
460. Quám thải pày hế
tùa đăng
Xiến xiến chau nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại chau cải mứa
Quám cốc chau bắt thải
465. Quám pải chau bắt
xằng
Còi dù đỉ dớ
Luống xon nọi mản pả náy
Luống xáy mản pả và
Chù hạt huôi lảy khoi cò dòng páy
hẻ
470. Còi dù đỉ dớ
Bò bộc nọi tàn tành lín cổm
Bả cò hún chở lải pộc phái kỉn nặm
Thằm thừa chường ản mạ há hang ản
cắm
Cắm bả nẻ xằng xỏn hong khùn Ná
Lái
475. Bương phài xại Tồng
Lồm, Ná An
Còi dù đỉ dớ
Có Bò Hón cắp đổng Ná Chén
Phải Lưởng tì càu
Pú Cớ tiện Phả Lái tăng tò
480. Pỏm Bò Nghe tắng
làu Tến Pủa
Chau cò cào xá lệch xá lế
Áu nhàn táng tau thởi ná
Nhau một nọi áu nhàn táng mứa
Táng mứa bổn nhắng dù kháo na
485. Táng hưn phạ nhắng
dù kháo cảy
Xiến xiến tàn nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại chau cải mứa
Tốc mứa Ban Vàng tì bảng
490. Cảng Bò Bín nhám
đải tì càu
Bò Bín nọi mí đổi Tảng Bàng
Bò Vàng nọi mí hụp quái hỉn
Tốc táng nặn nhá dù
Tốc mù nặn nhá xáu
495. Tốc mứa ài Tạu
Keo lốm dển
Cuổng chở pển hựt hứ tắng họn
Đở kẹo pú áu tui má khảy
Đở kỉn quắn áu pháy má tòi
Mạc cuổng luộn tò mạc pắn
500. Pú cuổng cởi cuổng
khẳn pú pắn mạc pòi
Đay kỉn pủn pú lề pạc đảnh
Mí hánh hưn mướng bổn pảy ma
Phai tọng phạ mắn chằng pảy pưởng
Lục pảy dớ bỉnh mừn
505. Từn pảy dớ bỉnh keo
quấn pắn
Lục pảy đuôi xía tình xải tóng
Dốc dốc xiểng nhàm cau
Xiểng nhàm hốc pảy còn chau
Xiểng nhàm cau pảy còn uổn táng
510. Pí quành tả bào
hám pảy ma
Pí quành na bào nòm pảy pưởng
Nhốc nhốc xiểng hành khanh
Nhoanh nhoanh xiểng hành tóng
Chù tố nộc tố mánh mướng piếng
chù họng
515. Bở mạy xọng mứa
na xói vói
Chau cò phặt xò món mứa bổn quạng
quạng
Phặt xò đang mứa phạ hơ òn kính đảng
Mạc vành vẹ khóa xờ đới nỏn
Cón xải lưởng đảnh quành mứa mướng
phạ
520. Tăng lải dan mắn
hẩng
Xấng lải dan mắn cằm
Khăm xẻ mù cày ca
La xé mù táng mứa
Táng mứa bổn nhắng dù kháo na
525. Táng hưn phạ nhắng
dù kháo cảy
Xiến xiến chau nhàng cải
Xối xái tỉn nhàng nhại
Tỉn xặt nhại tàn chau cải mứa
Chón đổng đỏi khặc khạy
530. Phai pà mạy tàn
chau cải mứa
Tốc mứa Ngói Chò tì bảng
Cảng Tà Đó láng đải tì càu
./.
KỂ ĐƯỜNG ĐI
* Phần dịch nghĩa: Kể đường đi
Xuống đến sân lớn nơi Mo Mường[1]
tụ voi
Đến sân rộng nơi Mo già tụ quân[2]
Đến đằng này chưa đi khỏi
Đến phía này chưa đi qua
05. Têm trầu đặt
vào đĩa hoa
Đặt trầu têm vào đĩa hồng, bát
men
Cau buồng đẹp đến báo với Xân[3]
Nón giấy[4]
về cho tổ tiên nhận dòng dõi
Lấy quạt hoa cho người ta nhận mặt
10. Tay trái cầm lấy
nón
Tay phải bưng đĩa cau
Nhẹ nhàng chủ bước qua
Xăm xăm hai chân bước
Bước tiếp bước đi qua nhà Xân
15. Ở dưới gầm sàn
e không thấu
Về phía chân giường mới thấu lời
thưa
Đĩa trầu đem đặt hai bên
Đĩa cau đem đặt bàn thờ
Tay chắp nhau bàn tay năm ngón,
vái
20. Tay mười ngón
chắp hình ngọn nến, khấn
Tóc trên đầu buông xuống lạy ngài
Xân thấy ngoảnh mặt đến chào
Xân thấy quay mặt đến hỏi
Qủa chín hồng chim yểng ở đâu lại
25. Qủa chín ương
chèo bẻo[5]
ở đâu đến
Thần đúc khuôn mường trời cho vào
họ nào
Lời gốc chủ đến thưa
Lời ngọn chủ đến nói
Xin lạy ngài, thưa Xân
30. Qủa chín hồng
chim yểng tôi lại
Qủa chín ương chèo bẻo tôi đến
Thần đúc khuôn mường trời cho vào
họ Pang[6]
Thân mình ở mường dưới không còn
ưa
Thân thể ở mường bằng không còn hợp
35. Chết vào trong
thân gỗ nhà con cháu dọn bữa trưa
Vãn bữa trưa Mo Luông[7]
dẫn họ hàng tiễn đi
Ăn xong phần bữa trưa và phần
thêm lượt
Mo già tiễn về với tổ tiên xưa
Đến phía này tôi chưa đi qua
40. Được ăn thịt
dành phần về biếu
Được ăn mỡ, xâu thịt đến khao
Lời gốc Xân thưa
Lời ngọn Xân nói
Đẹp rồi, Then không bắt kể lể
45. Không cần phải
trình bày nhiều lời
Thấy nón giấy là ta biết dòng dõi
Thấy quạt hoa là ta đã nhận mặt
Nhìn khuôn mặt là ta biết rõ
Nhìn thân mình là ta đã nhớ ra
50. Bây hãy đội nón
lên mường Bôn trên nghỉ tạm
Hãy rũ áo lên mường trời nghỉ
ngơi
Ta làm trọn vẹn cho nhà con cháu
như lật tấm Chiên[8]
Lời nên chắc chắn như lật tấm Xát[9]
Lửa đã tắt không cho ai được thổi
55. Đám cúng cũ đã
xong không cho ai khơi lại
Xân nói đủ bề
Xân kể đủ đường đủ nhẽ
Tay trái chủ cầm lấy nón
Tay phải bưng đĩa cau
60. Sợi tơ vàng bay
trong nhà lấp lánh
Lời chào Xân, chủ quay lại
Xuống đến sân lớn nơi Mo Mường tụ
voi
Đến sân rộng nơi Mo già tụ quân
Chớ vội vàng, không vội
65. Của cải mang về
mường Bôn[10]
chia năm
Của mang về mường trời chia ba
Chia cho vía gốc về ở gian nhà
con cháu ăn cỗ cúng
Chia cho vía thứ về ở nhà mồ
Một phần chia cho vía út về ở với
Đẳm họ
70. Vía gốc thì Mo
già đưa đến ở
Gian nhà con cháu ăn cỗ cúng
Chễm chệ ngồi trên bàn thờ
Trông coi con cháu làm ra của cải
Cúi lưng coi con cháu làm lúa ăn
75. Mâm cơm cỗ trưa
nhà con cháu gọi
Có mâm cá nhà con cháu mời
Biện cỗ cúng lớn thì được ăn cỗ lớn
Biện cỗ nhỏ thì được ăn cỗ nhỏ
Khéo phù hộ nhà con cháu
80. Để được ăn cơm
nhiều mâm
Khéo phù hộ cháu con
Để được ở nhà nhiều gian
Vía gốc Mo già sẽ tiễn về
Gian nhà con cháu để ăn cỗ cúng
nhé
85. Vía thứ thì Mo
tiễn về nhà mồ
Vía út tiễn về với Đẳm họ
Trâu về mường Bôn luồn hai dây
mũi
Gột rửa quay lên mường trời thắp
hai bó đuốc
Trâu về mường Bôn luồn hai dây
mũi
90. Một dây mũi dắt
đi nghĩa địa
Một dây mũi dắt về với họ
Trâu về mường Bôn xỏ sợi chỉ
Lên mường Bôn nó mới dễ đi
Đi qua vòm trời mới thong dong
95. Tất tưởi chàng
rể cả
Tất tả chàng rể Then
Đi đứng luôn đeo nhẫn ngón tay
ngón chân đủ khắp
Đi lại mặc áo màu đỏ vàng như
chim vẹt
Đi lại mặc áo màu tía như chim lửa
100. Đi qua đi lại
như đàn bươm bướm
Áo xanh màu lá cọ qua cánh đồng
mường bằng
Xuống mường bằng đến đón đồ đạc
Xuống mường thấp đến đón đồ dùng
Đồ đem lên mường Bôn chia năm
105. Đồ đem lên mường
trời chia ba
Thu gom lấy đủ thứ
Sắp xếp để lấy cho đủ đầy
Mỗi thứ để ra một bên
Đừng bỏ quên thứ gì
110. Thu nhặt được thứ
gì đem đến
Trai choai nhiều lứa lấy cho
Trai trẻ nhiều lớp tuổi lấy hộ
Lấy từ nón giấy về cho tổ tiên nhận
dòng dõi
Lấy quạt hoa cho người ta nhận mặt
115. Áo nhiều tua đem
lên hầu trời
Áo sặc sỡ chủ lên hầu Then
Trâu về mường Bôn xỏ hai dây mũi
Một dây chủ dắt về nghĩa địa
Tay trái chủ cầm lấy nón
120. Tay phải chủ với
lấy quạt
Nón giấy chủ đội che đầu
Nón tua vàng tua bạc che búi tóc
Nón giấy đội để che sương
Quạt hoa cầm che nắng
125. Nón dây xanh dây
tía để che gió
Răm rắp chủ bước qua
Rậm rịch cất chân bước
Chân bước tới đi qua nhà mồ
Đến rừng lớn rậm rạp
130. Vào rừng già âm
u
Đến đường này đi khỏi
Đến phía này đi qua
Têm trầu đặt vào đĩa hoa
Đặt trầu têm vào đĩa hồng, bát
men
135. Cau buồng đẹp đến
báo với nàng
Nàng nhỏ nhỏ dệt cửi vải tơ
Nàng Nghẹp Nghè[11]
canh cổng nghĩa địa
Ở dưới gầm sàn e không thấu
Về phía chân giường mới thấu lời
thưa
140. Đĩa trầu đem đặt
hai bên
Đĩa cau đem đặt bàn thờ
Tay chắp nhau bàn tay năm ngón,
vái
Tay mười ngón chắp hình ngọn nến,
khấn
Tóc trên đầu buông xuống lạy ngài
145. Nàng Nghẹp Nghè
thấy ngoảnh mặt đến chào
Nghẹp Nghè thấy quay mặt đến hỏi
Qủa chín hồng chim yểng ở đâu lại
Qủa chín ương chèo bẻo ở đâu đến
Thần đúc khuôn mường trời cho vào
họ nào
150. Lời gốc chủ đến
thưa
Lời ngọn chủ đến nói
Qủa chín hồng chim yểng tôi lại
Qủa chín ương chèo bẻo tôi đến
Thần đúc khuôn mường trời
155. Cho vào đám họ Pang
tôi đấy
Thân mình ở mường dưới không còn
ưa
Thân thể ở mường bằng không còn hợp
Chết vào trong thân gỗ nhà con
cháu dọn bữa trưa
Vãn bữa trưa Mo Luông dẫn họ hàng
tiễn đi
160. Ăn xong phần bữa
trưa và phần thêm lượt
Mo già tiễn về với mồ mả
Tôi đến xin làm ăn với ông tổ
Đến xin ở với Đẳm và họ hàng xưa
Xin nàng mở cổng cho được vào
165. Mở rộng cổng ra
cho tôi đi về mộ
Lời gốc Nghẹp Nghè bảo
Lời ngọn Nghẹp Nghè nói
Thương thay, thật là thương ấy nhỉ
Thân mình ở mường dưới không còn
ưa
170. Thân thể ở mường
bằng không còn hợp
Chết vào trong thân gỗ nhà con
cháu dọn bữa trưa
Được ăn thịt dành phần về biếu
Được ăn mỡ, xâu thịt đến khao, ơn
lắm
Nghe rầm rầm tiếng nàng nện gióng
cổng
175. Lách cách tiếng
nàng rút then ra
Mở thanh cổng cái ra lượt thượt
Sợi tơ vàng bay trong nhà lấp
lánh
Lời chào nàng mường rồi đi về mộ
Răm rắp chủ bước qua
180. Rậm rịch cất
chân bước
Chân bước tới đi qua nhà mồ
Đi đến nhà nhỏ chỉ bằng Ho[12]
Nhà bố dựng vững chãi
Nhà rộng trải nệm và gối
185. Đi đến mộ nơi
qua lại
Đi đến mả nơi chủ nằm
Trâu bò lợn chó xua vào gầm sàn
Vịt gà xua nhốt dưới sàn
Mọi đồ đạc chuyển đến nhà
190. Đặt đồ cho có
dãy
Xếp đồ đạc cho có hàng
Nơi giữa để chủ nằm
Được ăn thịt thì về chia cho
Được ăn mỡ, xâu thịt đến khao
195. Đến khao đời
ông, đời cụ tổ tiên họ Pang
Răm rắp chủ bước qua
Rậm rịch cất chân bước
Chân bước tiếp đến tận đời ông đời
cụ nhiều lớp
Ông bà tổ tiên thấy ngoảnh mặt lại
chào
200. Bố mẹ thấy ngoảnh
mặt lại hỏi
Con đến à, út ơi!
Con về đây à, út hỡi!
Vía còn sống ở nhà vừa đến à
Vía còn khỏe bên nhà vừa sang à
205. Lời gốc chủ mới
thưa
Lời ngọn chủ mới nói
Tại bởi
Thân mình ở mường dưới không còn
ưa
Thân thể ở mường bằng không còn hợp
210. Chết vào trong
thân gỗ
Nhà con cháu dọn bữa trưa
Vãn bữa trưa Mo tiễn đi
Ăn xong phần bữa trưa và phần
thêm lượt
Mo già dẫn họ hàng tiễn về với mồ
mả
215. Tôi đến xin làm
ăn với ông tổ
Đến xin ở với Đẳm và họ hàng xưa
Múc nước xin được chung dòng chảy
Canh rau xin nấu chung nồi
Đường nhỏ cũng xin chung lối kiếm
ăn
220. Đến xin ruộng để
cày cấy
Xin nương để làm cỏ
Chủ nói đủ đường
Chủ thưa đủ lề đủ lối
Lời gốc các ông tổ mới bảo
225. Lời ngọn bố mẹ mới
nói
Thương lắm, thương nhiều đấy nhỉ
Thân mình ở mường dưới không còn
ưa
Thân thể ở mường bằng không còn hợp
Chết vào trong thân gỗ nhà con
cháu dọn bữa trưa
230. Vãn bữa trưa Mo Luông
tiễn đi
Ăn xong phần bữa trưa và phần
thêm lượt
Mo già tiễn về với mồ mả
Được ăn thịt dành phần về chia
Được ăn mỡ, xâu thịt đến khao, ơn
lắm
235. Đến rồi xin làm
ăn với ông tổ
Đến xin ở với Đẳm và họ hàng xưa
Ra cửa lớn ông bà chỉ bảo
Ra đầu sàn ông bà bảo ban
Bảo chỗ dựng nhà để được làm
240. Bảo làm nhà để
được ở
Giữa đồng ông bà chỉ cho ruộng rạ
Đầu mường cho ruộng mạ
Cuối đồng là nương rẫy, ruộng cao
Chỉ cho đám nương ở cạnh ruộng
245. Vườn cây cỏ bên
cạnh bản
Nương trồng bông ở cạnh mương
Gốc cau có quả vừa nên bổ
Cây cam, cây dừa, cây chanh chua
ngọt
Ông bà bảo lấy Leo[13]
về cắm
250. Bố mẹ cho lấy cọc
về rào
Không thì người đến sau họ nói
Người đến cuối họ giành phần
Đi nương cùng chung đường về
Đi ruộng chung lối lại
255. Đi nương đừng lấy
trộm rau của họ
Đi ruộng đừng lấy trộm cọc rào
Đừng lấy trộm khoai dong, khoai
lang
Họ thấy họ không nói
Họ ghi nhớ về sau để rồi sẽ nhiếc
260. Họ ghi nhớ để
mai kia nói móc
Múc nước chung dòng chảy
Nấu canh chung một nồi
Đường nhỏ cũng chung lối kiếm ăn
với họ
Đừng làm sai với họ bằng sợi tơ
265. Đừng làm trái với
họ bằng sợi chỉ
Đừng kéo lời nhảm về
Đừng dẫn lời đồn thổi
Sai bằng rượu vò xám
Rượu vò xám đem về sửa
270. Sai bằng rượu vò
men trơn
Chủ khắc lấy rượu vò men trơn về
xin lỗi
Về xin lúc họ làm bữa tối
Sửa lòng họ để cho thành vừa
Đến năm thì có ngày
275. Đến kỳ thì có
mùa
Đám có cỗ cúng lớn thì được ăn cỗ
lớn
Đám có cỗ nhỏ thì được ăn cỗ nhỏ
Hàng năm đến còn có mâm cỗ cúng
lúa mới
Có cỗ lớn cúng lúa đầu vụ gặt
280. Đến ngày nhà con
cháu tỏ lòng làm cỗ tối
Để sửa lòng các Đẳm cho vừa
Có mâm cơm nhà con cháu sẽ gọi
Có mâm cá nhà con cháu cúng mời
Chủ mới về ăn cơm nhà con cháu
285. Cho vẹn bữa cơm
cúng lúa mới
Về ăn cỗ cúng cho vẹn cỗ cúng nhé
Hay là đến lượt sau có mâm cỗ
cúng lúa mới
Lại có cỗ lớn cúng lúa đầu vụ gặt
Gặp lúc khó nhà con cháu không được
290. Gặp lúc tủi nhà
con cháu không có
Không có thì con cháu xin khất
Không kiếm được thì con cháu van
xin
Đẳm bỏ quá cho con cháu
Gặp ốm đau cho nhà con cháu đỡ
295. Gặp rên la cho
nhà con cháu khỏi
Ốm đau trong mình cho khỏe trở lại
Miệng Mo nói bấy nhiêu đủ đường
Lời Mo nói đã đủ bề đủ lối
Chủ hãy về ngủ yên như cây đổ
trên nương
300. Nằm yên như vượn
lặn dưới nước
Cúi mặt thì lặng yên
Nhắm mắt thì lặng lẽ
Không nghe vực đừng dậy
Không nghe thức, không gọi mời đừng
tỉnh
305. Tỉnh giấc không
có gì thì tủi
Tỉnh giấc tỉnh vậy thì buồn
Trở lưỡi đao Mo Mường lui ra
Trở mũi giáo Mo già lui về
Đến sân lớn Mo Mường tụ voi
310. Dùi đánh mặt trống
chín[14]
Mo già dồn quân
Dậy đến đây, quân mười vạn
Thức dậy nhé, binh quý quân ngàn
Quân hai ngàn, ba ngàn dẫn họ
hàng tiễn chủ
Quân chín triệu[15]
đến tiễn chủ về
315. Ba mươi luồng Xanh[16]
khỏe
Năm trăm luồng Xanh lì lợm
Xanh gan dạ bươn lên dẫn lối
Xanh tùy tùng đi trước dẫn đường
Dậy đến đây
320. Trai trẻ nhiều lứa
đi phục dịch
Trai choai và trai quý nhiều lớp
đi giúp việc
Thấy gì quen mắt thì đến ngó
Thấy gì quen mang thì đến nhận
Đến lấy gánh hai đầu giỏ
325. Đến lấy đầu gánh
có hai bên
Dậy đến đây
Trai mường trời xuống mường thấp
lấy trâu
Dậy đến đây
Gái mường Bôn cao xuống mường bằng
lấy Đệp[17]
330. Dậy đến đây
Cây sậy mọc đầu Phai[18]
Con gái con trai nối dòng dõi về
sau
Dậy đến đây
Đám họ hàng cầm gươm hầu dưới
quan tài
335. Các bác, cậu, dì
bên họ ngoại
Chủ tạo già lão ở trong mường
Dậy đến đây
Rể cả đến bưng cỗ cơm
Rể ngọn đến vác cây
340. Rể hầu dân đến sắp
cỗ ăn
Dậy đến đây
Đám nàng dâu về đây cầm quạt
Các nàng đẹp đến hầu hai bên
Vác ngọn Cài Hạng[19]
đứng bên quạt hầu chủ
345. Dậy đến đây
Đám gái giúp việc đến hông xôi
Các bà ngoại đi theo nàng dâu
Ai cũng đến cùng Mo tiễn đưa chủ
Đến nơi tận cùng
350. Đến tiễn chùm
hoa đẹp
Đến nơi dòng họ tổ tiên
Lúc nào đến tận nơi
Mo Luông mới dẫn đường quay lại
Đến nơi đấy Mo già mới dẫn về
355. Ai đi với chủ
thì về với chủ
Đi với Mo thì về với Mo
Chớ lạc Mo mà chết giữa đường
quay lại
Chớ lạc mất Mo già mà chết giữa
đường xuống
Mo nói đủ đường
360. Mo đã bảo đủ bề
đủ lối
Gom quân được quân vạn đủ khiến
Gom quân được quân chục vạn đủ
sai
Giáo cắm sâu Mo già lay nhổ[20]
Voi nằm đầy bãi thúc dậy
365. Ngựa khỏe dậy đủ
mặt
Voi khỏe dậy mọi con
Ai có voi khắc tìm
Ai có ngựa khắc lên lưng cưỡi
Lên lưng ngựa đủ mặt
370. Lên lưng voi đủ
mọi con
Sắp đồ đạc mọi thứ cho đủ nhé
Sắp đồ dùng lấy cho đủ hết nhé
Mỗi thứ ở một đằng
Đừng bỏ sót đằng nào kẻo thiếu
375. Lấy từ trâu béo
đẹp đi kề bên chủ
Ra ngoài trời trâu lớn đi đường
Trâu về mường Bôn thì lấy sợi chỉ
làm thừng
Lên mường Bôn nó mới dễ đi
Qua vòm trời nó mới thong dong
380. Lấy từ con vịt đẹp
một chân
Ra ngoài trời gà quý gáy dẫn đường[21]
Đi lên đường về mường Bôn thấy
chóng
Qua vòm trời nó mới thong dong
Lấy cả áo màu tua sặc sỡ mặc chầu
trời
385. Áo lốm đốm chủ mặc
chầu Then
Áo nhiều dải viền gấu thêu chỉ bạc
Áo tua rua buông rủ thêu chỉ vàng
Nón giấy về cho tổ tiên nhận dòng
dõi
Quạt hoa về cho Then nhận mặt
390. Cây mía làm sào
treo trứng[22] đỏ
vàng
Lấy làm đòn khiêng cỗ[23]
về mường Bôn mới lạ
Lấy từ bánh ít đến khao ma
Bánh nướng[24]
về mường Bôn khao Đẳm
Bánh gan ngựa đến biếu dòng họ
395. Nón giấy chủ đội
che đầu
Nón tua vàng tua bạc che búi tóc
Nón giấy đội để che sương
Nón hoa cầm che nắng
Nón dây xanh dây tía để che gió
400. Cây quật mặt trống
đại, Mo mường tụ hầu dân
Cây gõ mặt trống chín, Mo già tụ
quân
Ai có voi thì tìm
Ai có ngựa thì cưỡi
Voi khỏe nghiêng mình đón chủ
405. Voi già quỳ gối
đón quan lên lưng
Nâng quan lên lưng ngựa
Nâng Pí[25]
lên trên bành voi
Phía sau quan mường giương dù chắn
Hai bên Mo già căng dù che
410. Che quan mường
không cho bị nắng cháy
Chắn cho Pí không bị ướt nước mưa
Cây quật mặt trống đại, binh mường
chuyển bước
Cây gõ mặt trống chín, Mo già
thúc quân
Dậy đi nhé, binh mười vạn
415. Tỉnh dậy để đi
nhé, binh quý quân ngàn
Đi đến cửa nước là bến hay lấy nước
Cửa mường, cửa ruộng làm lúa ăn
Rầm rập quân ngàn người ra cửa
cái
Tấp nập các Đẳm ra cửa viềng
420. Ra cửa lớn chủ đừng
ngại
Ra cửa bản chủ đừng e
Phất quạt qua mắt, trai choai bước
dồn
Phất quạt qua mặt, trai gái trẻ
bước nhanh
Dậy đi theo tiếng đàn tính dây đồng
425. Dậy đi theo tiếng
chiêng, thanh âm chũm chọe
Tiếng thanh la, tiếng sáo cùng tiếng
kèn loa
Nơi nào khó đi Mo già bắc cầu
Nơi nào sợ Mo Luông đi trước
Cầm vững kiếm phăm phăm dẫn đường
430. Vừa đi vừa xem
Xem nước, xem rái mường người ăn
cá
Vừa đi vừa xem
Xem ruộng mường họ cấy lúa ăn
Lời gốc chủ cất giọng nói
435. Lời ngọn chủ cất
tiếng chào
Chào từ biệt nước, chào cả cá
Chào ruộng, chào cả lúa
Hãy ở bình yên nhé!
Giữa cánh đồng vẫn còn đám rạ
440. Đầu mường có ruộng
mạ
Cuối đồng có rẫy và ruộng cao
Mưa rơi xuống mường bằng tôi
không còn được cày
Sấm động xuống mường thấp tôi
không còn được bừa
Tủi nỗi vía dại nên rủ thân biến
hóa
445. Biến vào mường
trời muôn thuở
Làm sao biết sau này còn ai
Nhắc nhớ đến đời ta không nhỉ
Hãy ở bình yên nhé!
Đám nương nhỏ ở ven ruộng
450. Vườn rau dại ở
bên cạnh bản
Đám cây gai nhỏ ở sau mường của
ta
Hãy ở bình yên nhé!
Gốc cau nhỏ quả vừa nên bổ
Cây cam, cây dừa, cây chanh chua
ngọt
455. Mưa rơi tôi
không còn được chăm
Mưa ướt tôi không còn được trồng
Mưa rơi bây khắc vươn
Sấm động bây khắc mọc chồi vươn dậy
Chủ nói bấy nhiêu chưa đủ đường
460. Chủ chào bấy
nhiêu chưa đủ ý
Răm rắp chủ bước qua
Rậm rịch cất chân bước
Bước tiếp bước, chủ đi qua
Lời gốc chủ lại nói
465. Lời ngọn chủ lại
dặn
Hãy ở bình yên nhé!
Chặng[26]
đơm đó hay được nhiều cá chép
Chặng đơm đụt hay được cá ních
Mọi dòng nước chảy tôi hay quăng
chài
470. Hãy ở bình yên
nhé!
Mó nước nhỏ người ta bắc máng
tròn
Lúc khát tôi thường lấy tay vốc uống
Sắm sửa đồ yên ngựa ta buộc yên
vàng
Ta có lời chào biệt ruộng sâu Nà
Lài
475. Bên trái chào Tồng
Lồm, Nà An
Hãy ở bình yên nhé!
Dòng Bó Hon và rừng Nà Chen
Phai Lương nơi cũ
Núi Pu Cơ với Phà Lài dựng đứng
480. Đồi Bó Nghe cùng
với Đền Vua[27]
Chủ cũng kể nhiều kể ít
Kể lấy lệ dọc đường thôi nhé
Nêu vài nơi cho có lệ đường về
Đường về mường Bôn còn ở phía trước
485. Đường lên trời
còn ở nẻo xa xôi
Nhẹ nhàng chủ bước qua
Xăm xăm hai chân bước
Bước tiếp bước chủ đi qua
Đi đến Bản Vang nơi thảnh thơi
490. Nơi Bó Bin[28]
thời xưa nơi cũ
Bó Bin nhỏ có đôi Tảng Bàng[29]
Bó Vang[30]
nhỏ có hình trâu đá
Đến đằng này chớ ở
Đến chỗ này chớ dừng
495. Đi đến ải Tạu
Keo[31]
gió mát
Trong lòng thấy bí rì nóng bức
Ai ăn trầu lấy túi trầu về mở
Ai hút thuốc lấy lửa về châm
Cau trong túi là cau đã bổ
500. Trầu trong cơi
trong khăn têm sẵn
Được ăn trầu cau rồi môi đỏ
Có sức đi nhanh lên mường Bôn
Vào vòm trời họ mới thấy thong
dong
Dậy đi nhé, quân mười vạn
505. Tỉnh dậy mà đi,
quân binh ngàn
Dậy đi theo tiếng đàn tính dây đồng
Xủng xoẻng tiếng thanh la
Thanh la sáu nắm đi trước chủ
Thanh la chín nắm đi trước dẫn đường
510. Quạt phất trước
mắt trai choai rảo bước
Quạt phất trước mặt trai trẻ bước
thong dong
Lạch cạch tiếng chuông sành
Leng keng tiếng chuông đồng
Muôn con chim và bọ mường bằng
cùng kêu
515. Cây vươn ngọn uốn
lượn về phía trước
Chủ giơ cây Chò Mòn[32]
lên trên cao lừng lững
Chĩa cây Chò Đang[33]
lên trời cho sức dẻo dai
Qủa Vành Vẹ[34]
đính thêm chuỗi cườm
Qủa Còn dây đỏ tua vàng tung lên
mường trời
520. Ngừng nhiều thì
lâu thêm
Đứng nhiều thì trời tối
E mất đàn gà béo
Muộn mất quãng đường về
Đường về mường Bôn còn ở phía trước
525. Đường lên trời
còn ở nẻo xa xôi
Răm rắp chủ bước qua
Rậm rịch cất chân bước
Chân bước tiếp chủ đi qua
Xuyên qua rừng um tùm rậm rạp
530. Qua rừng thưa chủ
đi về
Đi về Ngòi Chò[35]
nơi thong thả
Về đến bến Tà Đo[36]
là nơi cũ chốn xưa
./.
[1] Mo
Mường: cũng là Mo Luông.
[2] Quân,
quân binh: Nghề mo quan niệm rằng bà tổ của thầy mo có hàng vạn quân binh (âm
binh) để chiến đấu với các thế lực tà ma hoặc làm các việc khác do Nàng Mường
sai khiến.
[3] Xân:
thần thổ công.
[4]
Nón giấy: nón bằng giấy,nhiều màu, vẽ nhiều hoa văn, trang trí nhiều dây tua
vàng bạc lấp lánh.
[5]
Chim yểng, Chèo bẻo: ý chỉ thầy Mo.
[6] Pang: cách gọi chung chung cho một họ, trường hợp cụ thể
mới thay vào bằng Quan Lo, Quan Vi, v.v…
[9] Xát: Một loại chiếu rộng của người Thái đan bằng nan cật
dùng để trải ngồi chơi hoặc tiếp khách ngồi đông người.
[10] Bôn: mường trời, mường của Then Bôn.
[11]
Nghẹp Nghè: bà thần canh cổng nghĩa địa.
[12]
Ho: tức là Hinh Ho, nơi thờ bà tổ của thầy cúng.
[13] Leo:
Tấm nan thưa đan có các mắt hình lục giác, cắm hoặc buộc lên thân cây để đánh dấu
cho người khác biết rằng nơi/ vật đó đã có chủ.
[14] Trống
chín (nắm): đường kính mặt trống được đo bằng 9 nắm tay, tức là khoảng 90 cm.
[15]
Các con số ngàn, vạn, triệu v.v… chỉ mang ý nhấn mạnh là rất nhiều, chứ không
phải con số chính xác.
[16] Xanh:
hào quang, tia chớp, thường ẩn chứa trong các linh vật được bỏ trong túi Khút để
chống lại yêu ma làm hại. Ông mo, dâu rể mỗi người phải có một túi khút riêng
(đeo bên hông) để mỗi khi hành lễ trong đám tang cho đủ sức mạnh, cho rắn chắc,
không sợ ma quỷ, thần thánh bắt nạt. Ông Mo có nhiệm vụ cáo Tạy phù hộ còn có
nhiệm vụ thỉnh Xanh về để khỏe mạnh như thần thánh, xui khiến được cả ma quỷ.
[17] Đệp:
một loại giỏ đan.
[18]
Cây sậy mọc đầu phai: mỹ từ dùng để chỉ người con trai làm chủ trong ngôi nhà
sàn.
[19] Cài
Hạng: cây gậy có một đầu được buộc lá cây và lông đuôi gà trống- - để các nàng
dâu vác, quạt hầu bên cạnh quan tài người chết.
[20] Giáo cắm sâu Mo già lay nhổ: Quân binh lấy giáo cắm xuống đất
thay cho cọc để buộc voi ngựa, lúc thúc voi ngựa dậy thì nhổ lấy giáo lên.
[21] Gà gáy dẫn đường: Con gà này có vai trò quan trọng, không
thể thiếu trong đám ma người Thái. Thực chất là con gà trống mổ để mo từ lễ mo
dài đầu tiên, rồi nhượng để khung xương đem đi chôn bên chân mộ khi đã hạ huyệt,
gọi con gà này là gà gáy dẫn đường (hoặc cũng gọi là gà háy đi đường).
[22] Sào
treo trứng: trứng luộc, nhuộm nhiều màu cùng với các mảnh giấy nhuộm xanh đỏ
xâu vào sợi chỉ rồi treo lên cây mía dựng bên quan tài trang trí cho đẹp.
[23] Khiêng cỗ: cỗ làm bằng nứa đan, cao hình
chữ nhật trong có ba tầng, mỗi tầng là một cỗ gồm: gà luộc, xôi nếp, bánh
chưng, các loại kẹo bánh khác…
[26] Chặng:
Tấm đan ngăn ngang dòng suối không cho cá lọt đi được.
[27]
Nà Lài, Tồng Lồm, Nà An, Bó Hon, Nà Chen, Phai Lương, Pu Cơ, Phà Lài, Bó Nghe,
Đền Vua: các tên gọi này thuộc các xã Mai Hạ và Vạn Mai, huyện Mai Châu, tỉnh
Hoà Bình.
[28] Bản
Vang, Bó Bin: thuộc xã Chiềng Sai, huyện Mai Châu, tỉnh Hoà Bình.
[29] Tảng
Bàng: con cầy bay.
[30]
Bó Vang: là nguồn mó nước của Bản Vang.
[31] Tạu
Keo: chưa rõ.
[32] Chò
Mòn: như "Chò Đang" nhưng được buộc bằng cành lá dâu, có tác dụng át
tà ma.
[33] Chò
Đang: cành lá buộc vào đầu gậy trông như cái chổi nhưng để giương lên như cờ
phướn.
[34] Vành
Vẹ: như quả Còn nhưng có hình tam giác.
[35] Ngòi
Chò: bến đò Suối Rút ngày xưa, nay bị ngập dưới lòng hồ Sông Đà.
[36]
Tà Đo: tức là bến đò Suối Rút.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét