Mời bữa cơm ma

 

MỜI BỮA CƠM MA

(Sầm Văn Bình phiên âm, dịch ra tiếng Việt) 

* Phần phiên âm: Quám xàn bồn- Bọc ngái luổng- Xồng vẳn mứa họt phạ

 

Cốn tấng ban xiều- muồn- xưởng… mè hới

Cốn tấng mướng- kiệu- muồn lin

Cò pừa xiều pảy hày hụ má

Xiều pảy ná hụ tau

05.     Pán khau phộc đà ngái

Lản mòng nái má hạu

Lản mòng pau mòng pù má xờ

Pừa xiều đay dù nỏ nộm mứa Xó mứa Lá lò đay

Xiều bo hay kẻm phộc khau ngái

10.     Xiều bo đay xuối tả xướng lản chau ọc mè hới

Lực tàn khắp pảy hày phài khoả

Lực tàn khắp pảy ná phài xại

Xiều hừ nhại tỉn hau đổng le đổng cằm piếng có

Nhỏ tỉn hau đổng cấng bo hay

15.     Pừa xiều xàng chở

Nhắng tò lực hạc hay mè ló

Lực lè chỉ hay kẻm pán ngái

Lực lè chỉ hay kẻm pán lánh

Từn chạu lực chỉ hay tòi mọc dốn dốn

20.     Chỉ hay tòi hà phổn hà lốm xắc xai

Vến chại lè chỉ hay tòi xảnh

Chớ lánh hay tòi khau

Mựt xau hay tòi đảo

Bưởn hảo hay tòi phạ

25.     Na cày hay tòi mọc mưới hắm mè hới

Hùng má hay bo pượt

Lực lè chỉ hay cốn tấng ban nghỉn xưởng

Chỉ hay hơ cốn tấng mướng nghỉn đươi

Lực chỉ hay mứa xù pẻo đẹt mướng Bổn

30.     Lực chỉ hay mứa xù xao hà phổn hà lốm mướng phạ

Lực chỉ hay mứa xù Xa tàng đao mướng pườn nghỉn nắm

Hay mứa Lày hơ họt hủ ả

Hay mứa Xó mứa Lá hơ họt hủ pa

Hay xù nhòm nha nọi cảng keo lốm ỏn

35.     Liệp huôi lực chỉ hay xù cốc bỏn

Chón đổng cấng chỉ hay xù mánh ngoạng

Hay pảy tơ hơ mắn họt đỉn Kẻo

Chỉ hay mứa nửa tạu đỉn Láo mướng Hàn

Pảy hày lực chỉ hay xù khau hày lải cỏ

40.     Lống ná chỉ hay xù ná lò ná xánh lải con

Hau ban lè chỉ hay khọc ban quám tộc

Tốc nặm đay nghỉn pán chở lực chỉ tộc hay

Hay xù tì nặm tì ná lấng thỉ pả

Hay xù tồng ná mè dết khau

45.     Lực chỉ hay nắm tàng tì mè lấng cải mè hới

Khạy nị lực chỉ xỏ vạu tè còn má lẳng

Chỉ xỏ cha tè đải má họt khạy nị

Mạy đổng le đổng cằm mí xúm

Cốn háu lè mí xóng mí họ

50.     Mè chau mí mè bau păn đả

Nhớ mí bủn lúng bủn tả tum hò

Nhớ mí bau lò pển cốn

Mè chằng kính dượn hau tòi pùn

Bủn xủng hưn tòi pa

55.     Xíp xảm ẹp dết hục tằm phá

Tuồi xíp ha mè ẹp tằm hục

Mè cò ẹp tằm phai lải pỏi

Dết tòi họi pản chau

Ẹp pạc vạu hơ mèn chở ả

60.     Bo phít lúng phít pa

Ô đỏm nạ hơ mèn xiểng có

Pì nọng dù xíp ban bo chể lải

Ọc ảo dù xáo mướng bo ti

Lẻo mự mết vến cải

65.     Bủn lải mè áu nau

Hau xù xọn bủn đỉ

Hẩng pỉ hám mí lực

Mí lực mè cò um cuổng đả

Lấng lấng hả nhừa pả nhăm pon

70.     Mè on lực xiểng ùn

Pồm đỏm phủa chàng vạu

Mè cò hặc lực xương hặc xảnh

Pánh lực xương tòn keo

Lẹo mự mết vến cải

75.     Hẩng lải hưn nhờ

Tòi láng phờ chở món mè hới

Cóng xứ lực mí nau

Hau mí nỏ

Mí tả puổng phả hơ măn

80.     Hơ pẹ chum pẹ mù mè lực bo tán

Mí lản mè chọng pê

Chớ chệp mè nau xỏn

Chớ pển mè nau tành

Lực cò cảng phờ đay láng chở

85.     Chớ mè pọ vến xút

Mí lực hay chỉ tả

Mí lản lúng lản tả hay tộc

Hơ chọp chở mốc chở nháo mè nạ

Chừ và dửn lải xào chở măn

90.     Liệng lực hơ pẹ pản

Liệng lản hơ pẹ xiều

Lực pảy hày áu má

Lực pảy ná áu tau

Mí khau dết mè bo đay hả

95.     Dạc pả lực lấng kiềm

Hơ mè xàng bảng chở

Tảng pẳng cổng ỳ liệng mè hới

Hạc bo đay láng chở

 

*

 

Cảng cứn phẳn bo ma

100.   Na cày phẳn bo đỉ mè hới

Lực cò phẳn tò chặc tò chá cuổng mo

Phẳn tò ho tò đục cuổng hảy cuổng xạ

Cứn nừng phẳn hển mè tắt pha làng ả

Pá thổng lái phai khịt

105.   Mè địt hưn chóng lẹo phai màn má bẳng

Nhắng lải khú phẳn hại

Mè pắt mơi lực má chán

Pắt mơi lản má pê

Pắt lực má nùng đòn ỏn táng

110.   Pắt mơi lản má côm

Pẳn va cốn khắp xồng đỏm táng

Háng lản chiểu xà xà

Pảy họt năng cuổng đổng pổng chóng lống mèn mè hay

Ai cánh nọng pặt lải cớ

115.   Dạp dịp cảng đổng le

Lực hển tẹ dan nè cuổng chở

Bo mí phớ xướng chau

Hùng từn chạu lực pùn xả xiều

Tấng lải xiều hản tọp

120.   Phẳn ẳn hại đay láng đỉ

Phẳn hển phỉ chau ma

Phẳn hưn phạ chau dù dửn hẩng

Phẳn tải bo tải đay

Phẳn hay bo hay xút tò láng phẳn

125.   Nhắng phẳn đở cảng cứn vẳn đùng

Lực lè hừa phộng tỉm kính

Ki lắc lè ki lơ

Bo mí phớ pển xướng chau

Bo vạu tò láng phẳn

130.   Nhắng xặm hển khển tau cả

Lực pảy hày đay mù cả

Lực pảy ná đay mù diêu

Lực hạc nghỉn chở hay

Côm màng xại tấng cà màng khoả

135.   Xiều chằng và

Màng xại chằng chừ há

Màng khoả chằng chừ chau

Dan tò láng hại bo đỉ

Nón cứn phỉ lón khoi

140.   Lục bo hay tả bà lảy lống

Cắp và hển nủ hướn kỉn cày

Xưa dù xao mạy lày nủ hón

Mỏn dù hủa nủ cắt

Nộc xổng khảo má pòng

145.   Nộc Khà Khỏn tấng vến má họng

Mắn cò họng xỏng khọt lực khổm

Chồm xỏng xiểng lực hay

Hển ngú xả dù cuổng xưa

Mơi pển khắt pển khỉn

150.   Lực đay pọ nỏn đỉn

Hển chí pháy nỏn xăm

Hau huôi hển tàu xá

Tò lái cải tàng nộc lựm pịch chỉ tha

Pủ nặm hưn bộc má hả

155.   Hẩng má xặm từm tén

Xưa dù xao nủ hón

Mỏn dù hủa ọc hết

Chết chua pau cò bo mí phớ nải

Xải chở nái cò bo mí phớ vạu mè hới

160.   Má mèn mè chỉ má xút chồ mạy

Mè chỉ đay chồ cốn

Mè chỉ mứa mướng Bổn chằng dết khến ton

Mè cò tảng on lực lải chái

Tảng xằng nái cuổng ban

165.   Tảng tan xằng cuổng mướng

Tảng xằng xỏn lực chau

Mè chằng biền hau lựp phạ mứa biền pển phỉ

Pển đăm pển hơ đỉ

Pển phỉ pển hơ xừ mè hới

170.   Hạc và mè mết lực chỉ nài

Vến tải điểu lực xỏ xằng mè chau

Lực lè chỉ xằng mừa mọc lống

Lực lè chỉ xằng mừa mưới phộng ửn xờ nha

Xằng mè kẻm na cày hẳn nớ

 

*

 

180.   Cảng cứn mưới ửn nha mè hới

Na cày mưới phộng cải

Cày tốp pịch đỉ đạt má ló

Cốn tấng mướng cò từn

Cốn nhính từn dết phai cho hả

185.   Cốn chái từn hả pả liệng dao

Xiều hao cò từn hả ngái má ló

Nái cuổng chiếng cò từn

Xiều từn muồn cuổng dao nẳm nỉa

Phủa ua pốm mía nhòi nhòi

190.   On lực nọi muồn mấng đẳng pháy

Táy xẻn mướng xiều tau

Táy xẻn ban vạn mừn xiều chả

Ẳn nị xiệt tò Thẻn đả má thửng kì xút vến nị ló

Mè nón cuổng khuýt pủ hóng

195.   Nón cuổng chóng pển đăm

Từn lìm nặm tả bà lạn khổm

Từn lìm phèn lản hay tộc

Từn lìm mốc chở cúng đủ dớ

Từn lìm lúng lìm pa

200.   Từn lìm na lản nọi mè kho mè khổm

Lực mè chau đay nghỉn tộc kẻm cày hẳn

Lực hạc hay lải cò có hẹp có xà

Ảo ả nằng phắng quám tộc

Mè chau từn nằng phắng quám cha

205.   Từn xỉ tả nằng phắng quám hay

Phú đở hay lải xưởng

Mơi đở xưởng lải khọt

Mơi đở chằng vạu họt cổng khún

Lực đở chằng chàng tiến lọm ná

210.   Má mèn cốn nừng lực khổm mè ná

Pứng quám tộc lực hay tảng xằng mè chau

Mè chau chừ cặt cuổng có

Chừ hơ nỏ cuổng xay

Chum mù hay xưởng mè cốn khổm

215.   Mè chau mứa pển đăm chằng còi pển đỉ

Pển phỉ tăng cảng hướn hơ xừ

Chằng còi cụm cuổng mù hơ nả

Chằng còi cụm màng tả màng nái hơ ma

Mè chằng cụm va chết chặn ươi ỳ cuổng chiếng

220.   Cụm xíp xỏng dết kỉn hơ ma

Cụm xíp ha xáo chặn măn kèn dửn đỉ

Mè cò tải pển phỉ hơ xiều bủn mè hới

Hụ việc khổm cuổng hướn háu nớ

Lực nghỉn kho cuổng mốc lải ló

225.   Lực đay nghỉn tộc cuổng chở lải ló

Tan cà nị cày hẳn cộp chỉ bo hển mè nải

Cày hẳn hùng xở lực lè bo hển mè tau

Mè cò hau lựp phạ váng tồng ná lưởng

Lứm xía phưởng chau dù

230.   Mè cò lứm xía mù mạy lấng hăm cánh thảng

Lứm xía pạ cốm bảng chau khằm

Lứm xía hạt nặm tì mè chau lấng xon pả

Lứm xía tì lấng khì hứa tà vai

Lứm xía ai cánh nọng mơi lực lải chái

235.   Cà nị mè lè chỉ bo hển nái hển pa

Băng biền hau lựp phạ hơ chừ láng khổm đè nớ

Mè lè chừ cặt cuổng xay

Còi chừ chanh dỏm vạy măn dù pắn chở mè hới

 

* Bọc ngái

 

Từn dớ!

240.   Hùng tảm hùng mí mái má ló

Xải tảm xải đẹt ọc má ló mè hới

Đẹt ọc tong cảng ban xì phưởng

Đẹt ọc tong cảng mướng lải cộng

Cốn mừn phưởng pảy hày cò má

245.   Cốn dù xẻn mướng cò tau

Mè chau nhá nón đắp đay hí lải đẻ

Nhá nón đỉ lứm từn đè dớ mè hới

Từn dớ

Từn xuồi mứ kỉn cha

250.   Từn xuồi na kẻm quỳ tỏng lưởng

Từn xuồi na lìm xì phưởng

Từn lìm mướng xì phông

Từn lìm nặm cộng cau phưởng háu đè dớ

Mè xuồi na lẹo áu khẳn chệt mứ

255.   Mè kỉn khau nhá hạc ọc kỉn xẻo

Nhá hả néo kỉn đuôi

Nhá hả ươi hả ỳ kỉn nắm

Mè chau chằng còi côm na kỉn xỉ xạt

Mè chau chằng còi côm xướng nhày

260.   Nhá hả táy cảy kỉn năng

Mơi lực lản kỉn pán

Phèn lản hạc mí khau

Mè chau hạc kỉn điểu

Nhá khạch lúng màng ả

265.   Nhá khạch tả mồng cọi phủng pa

Nhá hạc ân khạch xa mướng ban chỉ chể

Mè chau chỉ khạch cò chỉ pưởng xía quám

Khạch lải nhám chỉ pưởng thoi

Lản bơ hoi mè chau kẹo khau cò đải

270.   Phèn nái bo kỉn đuôi

Mơi ươi bo kỉn xẻo

Cốn điểu mè hạc quẹn

Mè còi kỉn nen hơ ìm cuổng có

Kỉn hơ pó cuổng xay

275.   Mè kỉn khau nhá kỉn vạy hơ xớ

Chớ lớ lực chỉ cu

Mè chau kỉn lượt tành mí hỏn

Nhá dóm vạy hơ tạo hơ tàn

Chằng còi kịp thù kỉn ví vái

280.   Chằng còi pắc thù kỉn hơ lải

Nhá dải ả hướn tơ

Lực dết hơ kỉn pọm kỉn tạp hỏng pánh

Tòn nhăm đảnh lực pinh

Chớ chựt lực xờ lẻ

285.   Ké khổm lực xờ chen

Ẳn nị hỏng tè láng chiền tau

Hỏng tè pau tè pù chiền hả

Khau đòn hỏng kỉn vản

Khau tản ná hỏng kỉn chẹp

290.   Mè cò nhá pá xẹp mứa Bổn

Pển cốn họt vến xút ni ló mè hới

Mè cò chỉ váng xía phèn đỉn piếng chuổng cong mứa phạ

Tắng cà ni chỉ bo cứn hển mè ló mè hới

Kỉn cắm khau chằng còi ngăm hả ná

295.   Chừ nặm chừ xẻn pả

Chừ ná chừ xẻn khau

Họt khau lè nhá dết hơ khau hày tải cỏng

Nhá hơ khau ná lải múa tải pan

Chừ ban nhá dết hơ táy ban pển chệp xiểng cháng

300.   Nhá má dù cảng mướng lạm xiều

Nhá niệu vẳn lản

Nhá dết chở chản xờ mù

Mè cò chằng còi cụm mơi lực đang chán

Cụm mơi lản hơ xiêng

305.   Cụm xíp chum màng ả

Cụm tả nái màng chau

Cuổng pán khau lực chằng quám nải

Nhắng lải luống bo hiệc vạu mết mè hới

Mè kỉn khau lẹo lực chỉ nộp chường màng ả

310.   Đà pán lẹo lực chỉ dao xờ mứ mè chau

Kỉn khau lẹo mè chằng còi xuồi mứ

Xuồi mứ hơ mắn chia chệt mứ

Chệt mứ lẹo lực chỉ dao chường đảnh

Dao xết dao xảnh xiều chòi hơ mè

315.   Lực chỉ dao quái tố mau

Mè chằng còi chủng mứa xù pau xù pù dết ná

Áu mứa Bổn chằng còi dết hơ ma

Chủng mứa phạ hơ pè lải pứng

Lực lè chỉ dao tấng mủ hơ tành

320.   Tành mủ còi cửa hắm

Còi lằm lé hơ ma

Lực lè chỉ mọp tấng tố cày ca pò đảnh

Nộp tấng xết tấng xảnh xiều má chòi xờ mứ mè chau

Nộp tấng phai đòn lải vá

325.   Mè chau chằng còi lạc tỉn hau xù phạ áu tấng cày mứa xẻo

Áu tấng ngấn cắm mứa năng

Mơi chường nị lè mơi chường lực pẳn dải

Hỏng màng nái pẳn hơ

Mơi chường nị lè hỏng mơi pa dù hướn tơ chòng dứa

330.   Hỏng ảo lố hướn nửa chọng xào

Mơi nạ má khảo thửng hướn

Phướn chở tố tấng họ

Cho mè mết lè mơi ươi bo đay dù đải

Cốn chái khằm mịt hau đổng le đổng cằm hả cán

335.   Khấng chường xàu hảm xì

Dết mứa hơ mè ỳ mướng Bổn

Cốn nhính thực dết phai

Tắt phai khuýt dù chòng

Dết tòi khóng cắm tộc

340.   Lực màng ươi má hay xỉ xả

Lực màng tả màng nái má hay cọi cọi

Lản nọi hỏng mè chau má pốc khẳn đẳm

Lắm mướng bo nón đay

Lực hay nặm tả lảy mè hới

345.   Mè áu chường lẹo lè chằng chừ cuổng xỏng họ háu mứa

Áu hỏng lẹo lè chằng chừ hỏng pa

Đay ma lẹo chằng cào muột mù háu đả

Chừ cổng lúng cổng tả dết hơ

Mè chau chằng còi cụm lải ả

350.   Chằng còi cụm lúng tả hơ ma

Chằng còi cụm lực lản la hơ dù dửn hẩng

Chằng còi cụm xíp xỏng lúng cuổng va

Chằng còi cụm mơi pa cháo ọc cuổng xóng họ háu nớ

Pứng ngấn cắm hỏng đảnh xờ na

355.   Pha khuýt áu xờ tỉn xờ mứ

Hồm nả hừ dao hơ mè

Lực hạc khồ cuổng mốc lải ló

Lực hạc đay nghỉn kho cuổng chở cận lế mè hới

 

* Hay láng tạ da ởn

 

Lực lè bo mí hỏng pẳng cổng lải ná

360.   Bo mí pha khuýt chọi pẳng pa cuổng chiếng

Bo mí pha lái đòn pẳng lúng

Bo mí khẳn pông pẳng mơi ươi

Xàu hạc hơ chòi la hừ chằng pển hỏng mè hới

Lực lè chỉ má khồ cuổng mốc lải ló

365.   Lực hạc tộc cuổng chở cận lế

Phai pển chịp chằng còi chịp hơ măn lắm áu dớ

Pển lắm chằng còi hắm hơ mắn chọn

Lực lè chỉ xồng mè ọc xía dao hả hống

Lực chỉ xồng mè lống hướn pảy xù pà

370.   Pảy xồng mạng cảng đổng dết hèo

Pảy xồng mạng cảng kèo dết hướn

Chằng còi pảy xù pạc tủ luổng táng lòng

Pòng tủ quang táng cải

Pảy xù huồng luổng huồng xì chẻ hắm pựn

375.   Hựn hựn tì bào xảo tỏm

Pảy xù hèo nọi hèo tằm tỉn piếng có

Hèo hẻo xiu tăng pà

Pảy xù xum tỏng nọi hóng hèo mè hới

Pảy kèo quang tì lốm ỏn

 

* Dải vẳn

 

380.   Vẳn cốn mứa xù đăm vến tống kỉn pọt

Đẹt ọc kỉn ngái

Đẹt xải chằng kỉn khau

Dết vẳn dết hơ đỉ

Dết phỉ tăng cảng hướn pển xừ

385.   Nhá dết cột cuổng có

Nhá dết hỏ cuổng lịn

Nhá pin lịn cày lải xướng

Bọc vẳn xắng hơ đay

Cạy vẳn đở hơ mí

390.   Hơ đỉ xương nhắng phú

Chở hụ xương nhắng cốn

Nhá tăng khau màng khoả

Nhá lắp tả màng xại

Tăng khau màng khoả chỉ pạch lực ai

395.   Lắp tả màng xại chỉ pạch lực ỳ ươi nhính chái

Vẳn nừng mứa xù huồng luổng tò cày chết đỏn

Xảo mướng phỉ tọt cón chết lạn

Mứa xù xảu hảy mè bau

Mứa xù chau chết chặn đăm chằn hỏng háu

400.   Táng đở pển pùm pển pau nhá pảy

Táng đỉ cau phá pủ

Táng đở táng xẻn cau phá nón chằng mứa

Táng đở tải mí lực chau hay xàn chằng mứa

Mứa xù huồng na tàng hướn Thẻn

405.   Hong đở pàu lè nải

Hong đở đải lè dù

Nhá dù lạp tơ

Dù lạp tơ Thẻn chỉ chợ pháy

Dù hủa đảy Thẻn chỉ chợ nặm

410.   Pháy mọt Thẻn chỉ đà

Nặm bà Thẻn chỉ mảng

 

* Bọc ngái luổng

 

Mới pò ù ạp cau vỉ hủa

Mới pò ù xuồi mẹt lẹt chì

Pển tè xốp pạc pỏi pò ù bo chàng hản Thẻn

415.   Tả lẹp lé pò ù bo chàng hản phạ

Hản tè phạ cò bo dù dửn hẩng xía ló

Khạy nị pò ù xút chồ mạy chỉ mứa Bổn

Xút chồ cốn chỉ mứa phạ

Pò ù hạc ạp nặm tà cảng

420.   Pảy xảng hủa tà đăm

Mứa xù đăm pả khình xình Hốm xía ló

Chằng lộm xía nái

Chằng tải xía chừ

Chằng pển phỉ đỉ phú mờ xía ló

425.   Kỉn dù nhắng mí lực mía

Mí đăm mí họ lúng tả tấng cà

Bo thim pò ù dương máy

Bo láy pò ù dương pườn dương tàn

Chằng áu nặm xờ àng má xà

430.   Pé phửn đỉ xọt nựa

Xưa phửn quang pé lẹp xọt kính

Chằng um pò ù mứa nón nửa

Phứa pò ù mứa nón tì

Păn cau lè tẹt phá

435.   Na tả lè lé bưởn cánh đảo

Pì nọng hặc chằng má

Lúng tả xưởng chằng tau

Chằng má hay xờ hủ màng khoả

Hay xờ tả màng xại

440.   Kỉn dù nhắng mí lực mí đăm họ lúng tả ban huồng

Bo thim pò ù dương máy

Bo láy pò ù dương pườn cánh tàn

Chằng dết phèn ẳn nả

Chằng dết pha ẳn nắc

445.   Dết lắm mạy lắm cào nừng

Dết cúp dết cớ hơ

Xỏng bở cớ luổng

Xì bở cớ nọi…

Kỉn dù nhắng mí lực mí mía

450.   Đăm họ muột mù lúng tả

Chằng áu quái nhờ má phắn

Áu quái luổng má ha

Ha dết khau dết ngái hơ pò ù kỉn

Mừa nhắng cốn pò ù nằng tằng kỉn ngái

455.   Nhắng nằng tằng vải kỉn khau

Khạy nị pò ù pựt phá đòn má kỉn ngái

Pựt phá lái má kỉn khau

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

460.   - Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

Côm na kỉn dường méo

Hẻo tả kỉn dường hụng dường diêu

Nọng chỉ kỉn thù tẳm

Lực lản kỉn chăm pài

465.   Tô điểu nắm mù phỏ

Cốn tò nắm lắm láng

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

470.   Kỉn mộm xủ chỉ xắp khuổng

Xắp khuổng nhá khuổng nhá khuổng

Nhá khuổng đai ngườn hẻ

Nhá khuổng pé ngườn hục

Nhá khuổng quái hảu cỏm hày ná

475.   Nhá khuổng lá hỏ hom nòm xọng

Nhá khuổng mè mủ đẳm tơ làng

Nhá khuổng mè mủ bàng tơ thủn

Nhá khuổng pết đảng xày

Nhá khuổng cày đảng phặc

480.   Xắp khuổng nhá khuổng

Chỉ khuổng mứa khuổng con đản luổng hủa tà

Chỉ khuổng mứa khuổng cỏ cu cỏ chà cuổng đổng

Xắp khuổng hưn mứa cà pú Chíp pú Chỉ

Xắp khuổng mứa cà pà xổng mỏ keo

485.   Khuổng pái na nhá lón pịch lẳng

Xíp pỉ khuổng nhá tau

Cau phạ khuổng nhá má

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

490.   - Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

Kỉn!

Cú chỉ cài pỉ cài bưởn hơ mứng phắng

Bưởn chiểng cài bưởn nhì

Bưởn nhì cài bưởn xảm

495.   Bưởn xảm cài bưởn xì

Bưởn xì cài bưởn ha

Bưởn ha cài bưởn hốc

Bưởn hốc phạ căm tộc bo đằng

Bưởn hốc cài bưởn chết

500.   Bưởn chết phạ chằng đẹt

Bưởn pẹt phạ chằng đằng

Phạ đằng nắc đằng nả

Hỉn hụ hỉn chằng ngốm

Mịt phổn tò mạc ngoà

505.   Hà phổn tò mạc muôi

Chù huôi nặm chù nóng

Chù tạng nỏng tạng ná chù nhừng

Pỉnh hụ pỉnh chằng ngoá

Tạc hụ tạc chằng ngoái

510.   Tàn hụ tàn chằng khằm lô cán cằm pảy ná

Pò ù hụ pò ù chằng khằm lô cán cằm pảy ná

Tàn hụ tàn chằng khằm pạ cốm bảng pảy pàn

Tàn chằng pảy hăm xỏng từa xảm từa cắp pạ

Tàn chằng pảy hăm xì ha từa cắp vản

515.   Mạc lô chằng hắc xía thạc

Mạc pạ chằng bàn chẳm xẳn

Mạc vản chằng hắc ngẳn chẳm bong

Hụng hủa đòn ton chiểu

Phán tỉn điểu ton phiệc

520.   Tàn cò đay nghỉn láng hại

Tàn chằng khằm đăm pạ tắt pỉnh

Pò ù cò khằm đăm pạ tắt pỉnh

Tàn chằng má hướn

Pò ù cò má hướn

525.   Tàn cò bo ke xưa vạy hủa chộc

Pò ù hạc ke xưa vạy hủa chộc

Tàn bo lột xưa vạy hủa đảy

Pò ù hạc lột xưa vạy hủa đảy

Tàn chằng quảy hẻn pảy tà

530.   Pò ù cò quảy hẻn pảy tà

Tàn mứa ạp nặm tà tơ tà tằm cò bo nghỉn xiểng nảo

Pò ù hạc nghỉn xiểng nảo

Tàn mứa ạp nặm tà cảng bo đay nghỉn xiểng xay

Pò ù hạc đay nghỉn xiểng xay

535.   Tàn chằng má hướn

Pò ù cò má hướn

Tàn cò má kẹo mạc láng xày cò thim xía nảo

Pò ù cò má kẹo mạc láng xày cò bo thim xía nảo

Tàn cò má kẹo mạc láng pảo cò má thim xía xay

540.   Pò ù cò má kẹo mạc láng pảo cò bo thim xía xay

Xay xảm lô phá pốc

Xay hốc lô phá hồm

Chằng lộm xờ xừa nủn nả

Lộm xờ màn cảng hướn

545.   Cảng mướng mí mè Một luổng tăng cảng kè

Mí Một thau Một kè cảng chiếng

Mè Một chằng mứa phựn khau tấng vả

Mứa phảu cá tấng phọn

Áu vẳn đíp

550.   Hịp vẳn khau cò đải

Pắt vẳn pản pắt xái

Bài vẳn pản bài nặm bài nàm

Vẳn cò dạp dịp pển hình hoi

Nhọi nhọi pản đang đảo bỉn xía ló

555.   Áu vẳn má táng cột vẳn cò lột táng xừ

Mè Một chằng má đủ đăm tì thủn

Đăm tì thủn cò hạc pển bàng

Đăm tì làng cò hạc pển heo

Pển heo xương heo ngược

560.   Pển phộc xương quái nón xía ló

Mè Một chằng mứa đủ đăm hủa khừ

Đăm hủa khừ cò hạc kỉn pảng

Đăm hủa khảng cò hạc kỉn lau

Dết đăm cò và bo đỉ xía ló

565.   Dết phỉ hướn cò và bo xừ

Đăm cò hạc khà lực pảy tơ kỉn quái

Hải lản mứa nửa áu cạ xía ló

Khà lực hơ phỉ pà áu vẳn xía ló

Mè Một chằng đăm đếch cánh đăm đòi

570.   Đăm đích cò bo dù đích cà noi

Đăm đòi cò bo đòi chá nảnh

Đăm cò hạc tăng khau màng khoả

Đăm cò ngải tả màng xại xía ló

Tăng khau màng khoả cò mèn lực ai

575.   Ngải tả màng xại cò mèn lực ai lực ỳ nhính chái

Mè Một chằng mứa đủ đăm Dàng Dá cảng phạ

Mứa đủ đăm Dàng Dạ cảng hèo

Dết đăm cò và bo đỉ

Dết phỉ hướn cò và bo xừ xía ló

580.   Mè Một chằng mứa đủ đăm hướn đỉ

Mứa đủ phỉ hướn nhờ

Mạy địt cò bo chán

Cán hẻo cò bo hựa

Lô cán cằm ính đảy xía ló

585.   Cảng hướn hộc tỏng tạu

Na tàng cạu quắn pháy

Phả tủ cò tốc dăm dàng

Phả tàng tốc dang dái xía ló

Mè Một chằng mứa đủ đăm hỏ hột hỏ hảy

590.   Đăm hỏ náy hỏ xạ

Đăm hỏ hột cò pển nghì ngảy

Đăm hỏ náy cò pển nghì ngoạ

Đăm hỏ xạ cò pển tẳm đảo

Đăm hỏ hảo bo dù dửn thửng thau xía ló

595.   Mè Một chằng mứa đủ đăm pú Cươm ngốm pò pằng

Ngốm đay pằng cư pằng xía ló

Chằng pển nặm phóng đảnh lươn pằng xía ná

Mè Một chằng mứa đủ thăm pả và, tà hướn vẳn

Nặm hướn vẳn cò bà

600.   Tà hướn vẳn cò nóng

Pển phóng lưởng đảnh lẻm pằng xía ló ná

Mè Một chằng mứa đủ lạu khau hướn vẳn

Nộc chíp cò khìa ọc

Nộc xò cò khoài xía

605.   Bưởn mựt đẳm cò áu khau chỏm día lống tạc

Khau pạc lạu pạc kè lống tẳm

Đăm cò dết lau hảy nhờ tha phỉ

Dết lau hảy pí tha khạch

Lau hảy pé tha khưởi xía ló

610.   Mè Một chằng mứa đủ nỏng pả lè ná khau

Cò hụm hơ pả nón pả cò bo nón

Cò cón hơ pả dù pả cò bo dù

Pả cò hạc ọc don kỉn he

Pả hạc xe kỉn niêng kỉn niềng

615.   Bưởn mựt tàn cò áu chọi thì lống cảng

Áu hẻ bảng lống tọt

Pả mè cò địt hưn téo khằn

Tốc hờ tơ cả kỉn

Tốc hờ nửa hụng kỉn diêu kỉn xía ló

620.   Mè Một chằng mứa đủ cốc cuôi nguốn

Mứa đủ xuổn cuôi mình

Bưởn mựt tàn cò má tan áu nò màng khoả

Má chám áu nò màng xại

Tong áu nò màng khoả má mèn lực ai

625.   Chám áu nò màng xại má mèn lực ỳ nhính chái xía ló

Mè Một chằng mứa đủ tủm quái ục

Mứa đủ lực quái vẳn

Quái ục cò hạc cổ nỏng Thẳng

Quái vẳn cò hạc cổ nỏng Hựa nỏng Hàng xía ló

630.   Bưởn mựt nhà cò bo áu tỏng ượt má dứa

Nhà cò bo áu tỏng cửa lống òi

Quái ục cò hạc cổ nỏng Thẳng

Quái vẳn cò hạc cổ nỏng Hựa nỏng Hàng xía ló

Mè Một chằng mứa đủ nhà mình nhà nén tấng cày

635.   Hụng cắm nhà cò bo cộc cày hau

Bo lứa cày hau nón

Nhà cò pòi cày hau pà láu hỉn lè

Nhà cò pòi cày hau pà phè xía ló

Hụng có cắm cò bải

640.   Hụng có lái cò khằm xía ló

Mè một chằng mứa đủ nhà mình nhà nén tằm hục

Nhà tằm hục hăm nắm bưởn hái

Tằm hục lái bưởn pòng

Đay cà hẻn nhà tắt ọc

645.   Đay cà xọc nhà tắt pảy

Xảo pắn tốc xí xả

Na hục tốc xí xáo xía ló

Mè Một chằng mứa đủ chau mè ù cánh mè đả

Mè ù cò bo tóm xải ù hơ nả

650.   Mè đả cò bo tóm xải đả hơ măn

Xải đả tốc mướng phỉ pà mạy xía ló

Mè Một chằng mứa đủ mạy chồ đô chồ cốn

Mạy chồ đô cò hốn

Mạy chồ cốn cò lỏn cò xút xía ló

655.   Mè Một chằng mứa đủ nặm ọc bò tò lín chau

Bưởn mựt tàn cò áu tỏng phúc má hóng

Áu tỏng bỏn má pan

Lạn hỉn tòn nhờ má thổm

Nha nhửa cò ốt pạc

660.   Nha cá cò ốt có

Lín luổng cò bo lảy mì mọi

Lín nọi cò hạc tắt mạy hón mạy xía ló

Pò ù chằng lộm xía nái tải xía chừ

Pển cốn đỉ phú mờ xía ló

665.   - Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

Kỉn lẹo cú chỉ mọp khến mọp kheo

Cú chỉ mọp keo mọp xảnh

670.   Ẳn xải khến tốc na hòng

Xải phạ tốc cảng hướn

Xưa dù xao nủ hón

Mỏn dù hủa nủ cắt

Tàn và khến cánh kheo

675.   Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

Chủ chỉ tốc thuôi cảnh

Nủ đảnh tốc pán khau

Cạu òn tốc phả tủ

680.   Nủ hướn kỉn cày òn

Tàn và khến cánh kheo

Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

Hảy dù hướn hạc họng

685.   Cọng tơ làng hạc đằng

Tàn và khến cánh kheo

Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

Mo nưng lè mí lượt

690.   Thượt mo lè mí nỏn

Tàn và khến cánh kheo

Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

Pảy đổng pọ ngú hàu

695.   Pảy làu pọ xửa lái

Má hướn pọ tố xửa tò chạng tò mạ

Tàn và khến cánh kheo

Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

700.   Pảy nặm pọ tố ngược dù nặm tò hứa

Má hướn pọ nỏn đỉn pô hí

Tàn và khến cánh kheo

Pò ù và keo cánh xảnh

Mứng xọt xeo áu mứa

705.   Nộp xải khến hau cuống lếch hơ mỏng

Pắt xải khến hau cuống tóng nhá ua nhá ìn

Xíp pỉ khến nhá tau

Cau pỉ khến nhá má

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

710.   - Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

Kỉn dù nhắng mí lực mí mía đăm họ ban mướng tấng cà

Dết lắm mạy lắm cào hơ pò ù

Chỉ nộp chỉ dao hơ mứng áu mứa

715.   Lắm mạy, lắm cào, cúp luổng, cúp nọi, nộc, pí

Xỏng bở cớ luổng

Xì bở cớ nọi

Mủ, mả, pết, cày, ngúa, quái

Phai cón ngấn pông

720.   Áu mứa dết hằng nắm phỉ

Áu mứa dết mí nắm pườn nắm tàn

Áu mứa xù pau dết hướn dù

Áu mứa xù pù dết hướn kỉn

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

725.   - Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ù từn kỉn khau kỉn ngái

Kỉn dà cú chỉ bọc táng hơ mứng lòng

Chị pòng táng hơ mứng pảy

Vẳn cốc dù cọ hòng tành kỉn ngái

730.   Vẳn pải cú chỉ dải mứa phạ

Ọc ni pảy dặng chọ chí pháy

Dặng chọ hảy khau

Dặng chọ nặm bọc

Dặng chọ lò hướn

735.   Dặng xưa tủ nặm tủ pả

Xưa tủ ná tủ khau

Mứa họt nỏng pả ná khau

Pảy họt bọc tóng nỏng hẻo nặm lò

Đỉn đíp lè tạch hảnh cắp nặm

740.   Đỉn đảnh lè tạch tha

Nhòm nha nọi mướng tàn cóng hả khắp nặn

- Mới pò ọc từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ọc từn kỉn khau kỉn ngái

- Mới pò ọc từn kỉn khau kỉn ngái

745.   Nẻm mạc xảm cẳm xờ hủ

Kỉn mộm vẳn cốc cú chỉ dải

Vẳn pải cú chỉ dải mứa phạ

Ọc ni mứa dặng Phải Chiến

Mứa dặng Tà Cặt- Tà Cau

750.   Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

Mứa dặng Phải Bỏn

Mứa dặng thăm Nặm Ùn

Xưa ửn hắm lè tạc

755.   Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Pạc Chiến đẻ

Mứa dặng Pạc Xái

Xưa ửn hắm lè tạc

760.   Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo lẹo lè cải mứa

Mứa dặng pạc Pả Pặt- Pả Chíp

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

765.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Ná Mủn

Mứa dặng Ná Ui

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

770.   Kẹo lẹo lè cải mứa

Hưn Ngám Cả mứa

Mứa dặng Ngám Cả

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

775.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Nặm Pủng

Mứa dặng Nặm Cứn

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

780.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Mướng Khoả

Mứa dặng Mướng Lự

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

785.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Xịn Thàng

Mứa dặng Mướng Xó

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

790.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng pạc Lồm Xó

Mứa dặng Pạc Tắn

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

795.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Chiếng Nửa

Mứa dặng Hổi Vài

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

800.   Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Hạt Đừa

Mứa dặng pạc Té Nả

Tì nị mí Tà Đó

Tàn chằng áu hứa nhờ má nhổng

805.   Áu hứa luổng má bai

Bai cốn lè bai đỉ

Bai phỉ lè bai pe

Bai pảy họt Pạc Láy

Xưa ửn hắm lè tạc

810.   Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng khổ Vắng Tạu

Tì nị mí chợ mí cải

Chỉ xự xắng lè dặng áu

815.   Mứa dặng Phải Hộc

Mứa dặng Nặm Can

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

820.   Ham pảy Nặm Lòng

Bòn nị mí Tà Đó

Tàn chằng áu hứa nhờ má nhổng

Áu hứa luổng má bai

Bai cốn lè bai đỉ

825.   Bai phỉ lè bai pe

Bai pảy họt Pạc Mảnh

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

830.   Mứa dặng Ban Chang

Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng tỉn pú Khảu Đảo

835.   Xưa ửn hắm lè tạc

Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa dặng Ná Nọi Oi Nủ

Xưa ửn hắm lè tạc

840.   Mạc cắm điểu lè kẹo

Kẹo mộm lè cải mứa

Mứa họt khổ vảng táng tày ni ló

Chỉ ham dớ và xủng

Chỉ chón dớ và tằm

845.   Chỉ vện dớ và hí

Bo xủng bo dửn mứng đay lỏ

Khạch áu pau áu pù mứng má ton hặp áu

Lắm mạy, lắm cào, cúp, cớ, phai cón, ngấn pông

Dao hơ mứng nớ

850.   Áu mứa dết hằng nắm phỉ

Áu mứa dết mí nắm pườn nắm tàn nớ

Áu mứa xù pau dết hướn dù

Áu mứa xù pù dết hướn kỉn

Nộp dao: ngúa, quái, mủ, mả, pết, cày áu mứa nớ

855.   Phú chỉ pảy pan nặm xờ ná

Pảy hả pả liệng lực

Pảy pục khau cỏ cằm liệng hướn

Bo mứa xủng mứa dửn mứng đay lỏ

Pắt má, má táng cột

860.   Pắt lột, lột táng xừ

Hú vẳn má

Tấng cà đăm họ lúng tả ban huồng

Hú vẳn tấng cà má hướn

Pịch cốm đạp tào má hướn

865.   Ọc ni pảy dặng Pạc Láy

Xự vẻ xe mảy

Pảy họt Nặm Mà

Ọc Nặm Mà pảy họt Pạc Phả

Pạc Tắn

870.   Pảy họt Pạc Nả

Pảy họt nặm Cà Náng

Pảy họt Mướng Chiển

Tà Nghé Tong

Lè mứa họt hướn tấng cà dao ló

875.   Hú má vẳn hới

Hú vẳn má dớ

Khạy nị vẳn họt phạ

Cải ni cải nhóng đở

Vẳn tốc vẳn dường ni

880.   Cải ni pết tỉn lưởng bo xày

Cày tỉn điểu bo phặc

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn chỉ dải mứa phạ

Vện mứa cánh cải mứa

885.   Phai mứa cánh phưởng mứa

Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ tỉn hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón

Mứa họt hài cày côm bo mí hảng

890.   Cốn mán táng bo mí pò

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

895.   Mứa họt hài mè bọt mè pháng

Mắn đết nhọt hom bo mèn tả

Mè mắn đết nhọt dả bo mèn mự

Lè bọt lè pháng

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

900.   Dải vẳn chỉ dải mứa phạ

Mứa họt hài pò mai cánh mè mai

Mai kỉn pết bo đà

Mai kỉn mết xảm xíp hạp pả dang

Bo xẻ cang hơ méo

905.   Mai kỉn mết xảm xíp hạp mạc mị

Bo xẻ pi hơ mủ

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Muộn tỉn xông nhàng nháo

910.   Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dở

Mứa họt hài đỉn phai tò cắn ná

Tả phứm tò tả hụng tả diêu

Tạc xảm mự bo dệt

915.   Chết mự bo hờ

Pạt nắm hộ cò lằng lống đỉn

Tắt xông xưa hơ pò pù cò pưởng

Tắt xông xưa hơ pò phủa cò mết

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

920.   Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Mứa họt hài đỉn phai tò nhớ duộc

Cốc phai tò nhớ xảo

Tắt xông xưa hơ pò pù cò lửa

Tắt xông xưa hơ pò phủa cò xôn

925.   Cốc hục lè đày quái

Pải hục lè đày mạ

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Mứa họt hài kỉn cày tum hổn

930.   Hài kỉn cốn tum xưa lò đay

Bo kỉn tau bo dù

Bo dù tau bo nón

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

935.   Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

Mứa họt hài kỉn quái ụt bo pển ban

Hài kỉn quái dang bo pển cúa

940.   Pển chệp pừa dàng day

Pển xay pừa dang quắn

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Mứa họt hài lặc kỉn ngúa tàn đải

945.   Hài lặc kỉn quái tàn ha

Lặc áu mạ tàn khì quà mướng

Bo kỉn tau bo dù

Bo dù tau bo nón

Vện mứa cánh cải mứa

950.   Phai mứa cánh phưởng mứa

Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

Hài hèo mướng Bổn hài ca

955.   Hèo mướng phạ hèo đạc hèo khản

Củn cánh quản phắn long

Pọng cánh chà phắn hứa

Xiểng hăm mạy pản cày cà tặc

Xiểng phà mạy pản cày hẳn nướng

960.   Phắn long bo mí hảng

Phắn hứa bo mí tai

Phại xỏng màng xỉn piếng

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

965.   Mứa họt hài lùm phạ khảu tủ

Hài lùm phạ khảu tủ tai

Hướn nọi hướn tò kì

Xịch nọi pắc cớ lưởng cánh cớ đảnh

Tò nặm cớ xe cớ xẹt cuổng đổng

970.   Tì nị cú chỉ tan đỉn đẳm hơ mứng dết tèn

Tan đỉn kèn hơ mứng dết mướng tì ni ló

Mứng còi thảm áu đăm pả khình

Còi thảm áu xình nén điểu mứng nớ

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

975.   Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ cành hảo nhàng khặn

980.   Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

Mứa họt đỉn hẻo tò mạc hốc

Cốc hẻo tò mạc pang

Vẳn bo khảnh nhằm xắc tỉn bo ca

Nhằm lếch vai khảng mứa dớ

985.   Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Mứa họt hài luổng tì ni ló

Ngúa quái lành táng nửa

Chạng mạ lành cảng táng tì ni ló

990.   Hủa tặm pan xái, lài pan nặm

Bo mí ngúa cánh quái tàn bo bai

Cú mí ngấn ọc chang tà

Cú mí ngấn chang bai

Mứng lạc hứa lếch ọc nỏng

995.   Lạc hứa tóng ọc hang

Hứa bo đỉ lè pảnh

Hủa hứa pắc bọc đai

Tai hứa pắc bọc ve mứa nớ

Áu hứa nhờ má nhổng

1000. Áu hứa luổng má bai

Bai cốn lè bai đỉ

Bai phỉ lè bai pe

Tọn áu cúp áu cớ

Nhỏ áu kiệu áu vọng

1005. Chủng áu ngúa cánh quái mứa dớ

Chù dường cò áu nỏ

Chù ẳn cò áu mết lò qua

Cốn luổng cánh cốn la há hới

Bai pảy cánh chéo pảy

1010. Lắc chéo mạy chim lạn

Pản chéo dau phóng nặm tò lảng dao cò chéo dớ

Bai tẹ đảy cánh chéo tẹ đảy

Bai cò cải cánh pái cò khòi lò đảy

Cốn luổng cánh cốn la há hới

1015. Tò hứa tò tì piếng

Hiềng hứa hiềng tì quang

Chủng áu ngúa cánh quái hơ măn

Pô áu kiệu áu vọng

Chù dường cò hển nỏ

1020. Chù ẳn cò hển pọm

Táng nị táng mứa mướng Bổn

Táng vày vảng tàn hới

Táng hưn phạ táng vày hển táng nị ló

Táng cỏn vảng tì tau lò đay

1025. Chỉ ham dứa xủng

Chỉ vện dứa hí

Chỉ chón dứa tằm

Cú xồng mứng tau đẻn phỉ

Cú chỉ dà

1030. Cú xồng mứng tau đỉn hà xía ló

Vẳn pì nọng nhính xảo cò lống xía ló

Vẳn lúng tả cánh đăm cò lống

Vẳn thau kè chọi việc láng cò lống

Cú xồng mứng tau đẻn phỉ cú chỉ lống

1035. Mứng chằng áu khưởi đỉ ton hặp áu mứa

Dết hằng nắm phỉ

Áu mứa dết hằng nắm pườn nắm tàn

Xa dết hày chỏm phả

Xa hạy ná chỏm lạn

1040. Váng xía hày bo bải

Váng xía ná bo hạy

Chằng má chang áu hỏng piếng bà

Chang áu cà piếng hủa Xa hới

Xa hạp nắc nhá pổng

1045. Xa pá thổng xải hí nhá don

Nhá khằm chược quái

Nhá bải lẳng xưa

Pòi vẳn hơ má ban

Váng vẳn hơ mái ngái

1050. Chở đỉ mừa nhắng phú mứng ná

Chở hụ mừa nhắng cốn

Vẳn chụ mình hơ lống nỏ ló

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

1055. Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

1060. Pùng cớ luổng hồm tấng ban mứa dớ

Cớ xản tạo hồm cốn mừn tấng lải mứa dớ

Táng nị phú phỉ xờ dả ha

Phú phạ xờ dả tải

Chỉ hưn táng đở

1065. Cánh chỉ vện táng đở lế há

Mứa táng chau Thẻn phạ cải diến mứa nớ

Mứa táng xải Thẻn Bẳng áu khau mứa dớ

Chằng áu họt tôn mình nọi xả nga kỉn đỉ

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

1070. Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Mứa họt huồng luổng huồng mè pa

Huồng la nặm huồng bào xảo tỏm

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

1075. Tốc táng nặm keo lống mứa cải

Hưn mứa phạ keo lống mứa hau xía ló

Mứa họt tỏng phúc hồm xảm tới

Mứa họt tỏng cởi hồm xảm pú xảm pỏm ni ló

Bo kỉn tau bo dù

1080. Bo dù tau bo nón

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Mứa họt pà nha nhúng tải đẹt

Pà nha pẹt tải mưới

1085. Bo kỉn tau bo dù

Bo dù tau bo nón

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Mứa họt đẹt mướng Bổn tì đẹt may

1090. Đẹt mướng phạ tì đẹt kè cánh đẹt khảnh

Áu cớ lưởng hồm tấng ban mứa dớ

Cớ xản tạo hồm mừn cốn xẻn mứa dớ

Mứa họt hày tò hày diến ná

Ná tò ná diến ban

1095. Ban tò ban hẻn hòi diến cẳn

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

1100. Muộn tỉn xưa nhàng nháo

Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

Mứa họt thăm pả và

Tà pả vẳn

1105. Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ xía ló

Mứa họt mướng kỉn khau bo háng

Mướng kỉn pảng bo huội

Hủa mướng pắc bọc tóng

1110. La mướng pắc bọc chằn bọc món tì ni ló

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Mứa họt mướng Liến Pán

Bo dết hạc đay kỉn ngái

1115. Bo chái hạc đay kỉn nặm ná

Mướng nị lè mướng chạy hày kỉn pả

Mướng hạy ná kỉn khau

Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

1120. Mứa họt tọng phạ lẻm xút huột

Tọng phạ xuôi hảu quái

Đỏn xái luổng pìn mốn mứa phạ

Pảy na hơ hòm xía lẳng

Hưn lẳng lè nặm thổm

1125. Vẳn nừng lè dù ni nhá cải

Dải vẳn cú chỉ dải mứa phạ

Vện mứa cánh cải mứa

Phai mứa cánh phưởng mứa

Muộn tỉn xưa nhàng nháo

1130. Nhỏ cành hảo nhàng khặn

Nhàng khặn khành đủa nón mứa dớ

Chằng mứa họt hướn Thẻn xía ló

Hướn Thẻn mí xíp xẻn pắn hong

Chù hong chù náng nón

1135. Chù hỏ chù náng dù

Hong đở pàu chằng còi cào cánh còi mải

Hong đở đải lẹo dù

Chau cò nhá tực hinh Thẻn tốc, Thẻn chỉ đà

Nhá tực hinh Thẻn bà, Thẻn chỉ mảng

1140. Nhá dù lạp tơ Thẻn chỉ chợ pháy

Nhá dù hủa đảy Thẻn chỉ chợ nặm

Thẻn pẳn nặm hơ mứng kỉn, mứng nhá kỉn

Thẻn pẳn đỉn pẳn đỏn hơ mứng dù, nhá dù

Thẻn pẳn mưởng cánh phải hơ mứng pan, nhá pan

1145. Thẻn pẳn ban pẳn mướng hơ mứng chằng còi dù

Chằng còi áu cớ luổng pắc cảng ban

Cớ xản tạo chằng pắc na tàng lìm đỉ

Cào ngám tăng cảng chiếng lìm khằn

Khạy nị cú xồng mứng tau đẻn phỉ cú chỉ dà

1150. Cú chỉ xồng tau đỉn hà cú chỉ hưn lò láy

Mứng nhá khằm chược quái

Nhá bải lẳng xưa

Cú chỉ pảy pan nặm xờ ná

Cú chỉ pảy tó pả liệng lực

1155. Pảy pục khau cỏ cằm liệng hướn

Nộc èn nọi tốp pịch tốc tằm chứa téo, cú chỉ téo

Nộc èn nọi bỉn xủng chứa cú hưn

Cú chỉ hưn xía ló

Vẳn pì nọng nhính xảo cò lống

1160. Vẳn lúng tả cánh đăm cò lống pọm xía ló

Cú áu đìm khẳn pạt bà

Cú quạt mình cú lống

Vẳn lúng tả cánh đăm cò lống ló

Vẳn thau kè chọi láng cò lống pọm xía dớ

1165. Cú áu đìm khẳn pạt bà

Cú quạt mình cú lống

Chù mình chù lống nỏ

Chù vẳn cò lống pọm lò quá

Mịt nọi mịt đăm ngộc

1170. Áu má tắt

Mịt nọi mịt đăm ngá

Áu má cải

Hăm xải phạ dết chòng lống má

Bòng xải phạ dết táng lống má

1175. Pắt má hơ má táng cột

Pắt pảy hơ lột táng xừ

Thim pạ nắc xỏng lống má

Quàng lống má pản quàng cón

Vện lống cánh cải lống

1180. Phai lống cánh phưởng lống

Pú nị pú dằm duôi

Huôi tốc huôi xẻn lạn tằm xủng

Tốc mướng lùm tì phiếng

Mướng piếng tì quang

1185. Họt hủa ban tì đẹt lưởng

Hủa mướng tì đẹt xòng

Họt dao cánh thửng hướn háu ló

Ban phớ lè hả

Ná phớ lè xù

1190. Hú vẳn má hướn ló

 

* Tần chở nằng hay cháng xù

 

Đổng nị đổng tè cận pau háu mải

Cốn tải má phẳng ni

Lực lè chỉ pổng mè kèm cuổng đổng

Chỉ phẳng lống áu đỉn thổm na

1195. Mơi lản la chằng tộc mè hới

Hong cuổng mốc chằng khổm

Cuổng mù xúm phớ cò hay

Tòn đỉn luổng tè lản háu ma

Tan đỉn ban tè đải

1200. Tả nái phớ cò hau ni mè hới

Mơi lực lè chỉ khoài đỉn đẳm thổm na

Khoài đỉn ca đỉn kèn thổm lẳng

Lực lè chỉ pòn xải phai lống dết xải chở

Cốn đở cò má hau

1205. Lản màng pau màng pù cò má xờ

Lực hay khọt hay kho

Mơi lản nhỏ bo pẹ

Lực lè chỉ hay nhắng xằng quám tộc

Mè cò đay nghỉn muột mù lực khổm bo lế mè hới

1210. Phày dao pảy nón tụp tỏng lưởng

Pảy nón phượng mưới xài

Pảy đắc ai cánh nọng lải chồ bo hển ló mè hới

Chớ nị mè chau khảy tủ chỉ hển bàng ló

Khảy tàng chỉ hển đỉn

1215. Cảng cứn chỉ đay nghỉn nộc má hạu

Từn chạu chỉ hển nhển móng

Cốn dù ban đắc lè chỉ bo thỏng

Chắc pòng quám chứ đay

Khạy nị lực chỉ hay quám tộc đỏm hùn

1220. Nẻ quám khổm nắm mè chau

Pứng hỏng xồng tỉm tả má thỏng lực dao hơ

Mè chau áu mứa Bổn hơ tục chù va

Nhá hạc thim xía lạ bo áu cứn đay ló mè hới

Mè chau mứa pển đăm pển hơ đỉ

1225. Pển phỉ tăng cảng hướn hơ xừ

Mè chằng cụm xíp xúm Thẻn đà háu nớ

Cụm xíp ả xáo ả màng chau

Cụm mơi lực đang chán

Cụm mơi lản nhắng nọi

1230. Cụm nạ nái hơ đỉ

Cụm cốn đở hặc chau

Cụm hơ bọc pển cốn chái cốn cuổng va

Cụm mơi pa mơi ỳ chở nháo

Cụm mơi ảo chàng tan

1235. Nhàn chau xờ xàu chòi dứa

Chòi cắm cửa cắm khau

Hặc chau nhá lứm cổng mè hới

Cụm cuổng mù hơ đỉ

Pển phỉ còi chở xừ

1240. Mè đình hưn xù phạ còi dù dửn hẩng

Lực mè chau má xồng cò mới lải

Táng cải lực cò bo pảy đay

Váng hơ mè hạc mứa đỉ dớ

Mè chằng khạch pau khạch pù má dớ

1245. Khạch áu pù áu nhà má ton

Vẳn đíp chằng chường cẳn ọc

Vẳn đọc chằng chường cẳn nỉ

Hú vẳn má xù hướn hả dao

Hú vẳn má, vẳn xưa hới

1250. Nhàng ưởng ưa tòi nựa má dớ vẳn ngáu hới

Cứn xù hướn hả dao

Cứn xù xao mạy lày tì nón

Thỏn tỉn má xù hướn hỏng chau

Má pục khau cỏ cằm liệng lực

1255. Cốn mí phủa mí mía má nón nau

Phú thau tào má ban xỏn lản

Xảo hám má lin huồng

Mù nọi má liệng pết đỏm ả

Má khằm xạ pảy xon

1260. Hú má dớ

Chết xíp vẳn màng nạ

Hú má dớ

Ha xíp vẳn màng ả

Xáo vẳn lúng vẳn tả màng ỳ

1265. Xì xíp vẳn màng lố cò má

Má xù hướn háu chau

Má xù khau ná tồng háu lưởng

Má xù hướn yểu xưởng muồn múa hơ ma

Cứn xù va chết chặn măn kèn pắn pỉ háu dớ vẳn hới

 

* Xạc hủa

 

1270. Nhọt nạt hỏng Bổn dớ

Nhọt khửa hỏng Bổn cú hới

Xạc tè hủa lống bà

Xạc tè có lống ẻo

Ẳn hại pảy cà nặm hau hú

1275. Pảy tòi xái kẻm bia

Cảng cứn phẳn bo ma, xạc xía

Na cày phẳn bo đỉ, xạc xía

Phẳn hển phỉ cuổng đổng

Phẳn hừa phộng cháng nười cảng cứn, xạc xía

1280. Cà nị nón đổn hí đắp đỉ hơ ma

Nhá chuộp na việc hại khồ kho lải xưởng vẳn hới

 

* Hay xồng khau

 

Mự mết là vến cải mè hới

Cảng cứn lục nằng xía lạ

Cảng xải lục nằng xía lạ

1285. Tha cóng pò hả hướn

Mơi lực cóng bo ma

Mơi lản cóng đay tha

Kỉn khau lực khạch hả mè hới

Kỉn pả lực khạch họt mè hới

1290. Lực hạc họn cuổng kính

Đà pán khau cò bo hển mè má

Pổng pán lánh cò bo hển mè tau

Lực tạu thù cóng đải

Mơi ươi ai cóng lạ

1295. Má mèn mè cò mết chồ mạy

Đay chồ cốn mứa Bổn xía lực

Lực kỉn khau cò ngăm hả

Lực kỉn pả cò ngăm họt

Lực chằng áu khau má xồng ngái

1300. Mạc tảnh lái tấng cuôi

Khau đòn hỏng dù ná

Tố pả hỏng dù nặm

Lực má xồng hả mè kỉn ngái

Mạc tảnh lái hỏng hướn chau

1305. Kỉn khau cò còi cụm lực đang chán

Kỉn lánh chằng và quám xưởng nhá ti mè hới

Lực mè xồng khau ngái cộp pô mới đải

Cốn hánh xồng dửm cốn tải bo lứng đay

Mết kì chỉ pển xau

1310. Tau họt đay lải mự lực chỉ xỏ thổi mè hới

Mè chau chằng cứn xù pau dết ná

Cứn xù lúng xù tả mướng phạ

Mè cò ẻ kỉn khau còi hả

Ẻ kỉn pả còi xào mè hới

1315. Mè chau chằng chừ hơ cặt cuổng có

Chừ hơ nỏ cuổng xay

Khạy nị lực chỉ hưn đổng mạy cứn tào hả hướn mè hới

Mơi cốn thau nhá hơ dù đỏm

Lực lản mè chau má xồng ngái nhá hơ dù nắm

1320. Hú má dớ, xảm xíp vẳn màng nái ới

Xáo lải vẳn màng pa

Ha xíp vẳn màng lản

Mơi ảo chau dù dửn thửng thau

Hau pà mạy lẹo cứn tào hả hướn lè dớ

          ./.

 

MỜI BỮA CƠM MA

 

* Phần dịch nghĩa: Khóc than- Mời bữa cơm trưa- Tiễn vía về trời

 

          Người trong bản, khách Xiều[1] họ đang lúc vui vầy, bà[2] ơi

          Người trong mường, khách khứa đang lúc vui chơi

          Bởi khách Xiều đi nương họ biết về

          Xiều ra ruộng biết quay về bản

05.     Mâm đã dọn bữa cơm trưa

          Cháu đang mong bà về ngồi

          Cháu ngóng ông ngóng cố về ăn

          Bởi Xiều đang đông đủ, muốn về Xo[3] về La[4] cũng được

          Xiều không phải khóc bên mâm cơm trưa

10.     Xiều không phải đẫm nước mắt như cháu đây bà ơi

          Con của người hò hát đi ra nương phía bên phải

          Con của người hò hát đi ra ruộng phía bên trái

          Xiều thì bước chân vào trong rừng xanh thẫm vút cao

          Bước chân vào rừng cây găng nhưng không khóc

15.     Bởi Xiều được nhẹ nhõm trong lòng

          Chỉ có con là phải khóc, bà ơi

          Con khóc than bên mâm cơm trưa

          Con khóc than bên mâm cơm tối

          Sáng dậy, con đã khóc cùng làn sương buông trắng

20.     Con khóc cùng cơn gió cơn mưa

          Buổi trời chiều khóc cùng nắng nhạt

          Đến bữa tối khóc cùng mâm cơm

          Đêm tối khóc cùng sao

          Lúc trăng lên khóc cùng vòm trời

25.     Lúc gà gáy canh khóc cùng sương móc

          Sáng trời rồi không ngớt tiếng khóc

          Con khóc làm cho người cả bản nghe thấy

          Con khóc làm cho người cả mường nghe được

          Con khóc hướng về dây nắng ở mường Bôn[5]

30.     Con khóc hướng về dây mưa dây gió mường trời

          Con khóc cho cả người Xá[6] ở xa xôi mường người nghe được

          Khóc về Lay[7] cho thấu đến tai chị

          Khóc về Xo về La cho đến tai bà bác

          Khóc với vạt cỏ loà xoà bên dốc gió thổi phất phơ

35.     Đi dọc suối, con khóc bên gốc môn

          Luồn trong rừng găng, con khóc cùng con Manh Ngoạng

          Khóc xuôi mường dưới cho đến đất mường Keo[8]

          Khóc lên phía trên đến tận đất Lào và mường Hán[9]

          Đi lên nương con khóc cùng nhiều cây lúa rẫy

40.     Xuống ruộng con khóc cùng cây lúa và bờ ruộng

          Vào bản con khóc lời tủi bên ven bản

          Ra suối con buồn khóc cùng dòng nước

          Khóc nơi vạt suối con thường đi xúc cá

          Khóc nơi vạt ruộng con hay trồng lúa

45.     Về nhà con khóc bên khung cửa bà hay qua

          Nay Mo tôi[10] xin nói từ phía đầu đến cuối

          Xin kể từ thuở xưa cho đến ngày nay

          Cây trong rừng thẳm mọc thành cụm

          Người ta thì có dòng dõi họ hàng

50.     Bà thì có bà Then Bảu[11] nặn ra

          Có phúc phận của bên Lung Ta che chở

          Nhờ có khuôn trên trời đúc ra thân hình

          Bà mới có thân thể xuống với trần gian

          Phúc phận cao lên như bà bác

55.     Tuổi mười ba biết học dệt cửi

          Tuổi mười lăm biết dệt tấm chăn

          Bà học được dệt cửi với nhiều cuộn sợi

          Làm được nhiều như người ta

          Học nói năng cho vui lòng chị

60.     Không bị trái với bác với cô

          Nói với cậu với dì cho êm giọng

          Anh em ở trong mười bản không chê bai

          Bà con ở hai mươi mường không hiềm tị

          Năm qua rồi tháng trôi

65.     Phúc kết duyên đôi lứa

          Phúc đẹp vợ lẫn chồng

          Đến ngày sinh ra con nhỏ

          Bà sinh con thì ẵm trong nôi

          Kiếm cơm kiếm cá thịt về nhai mớm

70.     Mẹ nựng con ấm lòng

          Dịu lời thưa với chồng

          Bà mới yêu con như yêu Xanh

          Quý con như quý ngọc

          Năm qua rồi tháng trôi

75.     Tháng qua rồi khôn lớn

          Như thể lòng ước mong của mẹ

          Mong cho con có lứa đôi

          Ra vào có cặp

          Có nơi cậy nhờ cho tốt

80.     Chớ thua kém với anh em bên ngoài

          Có cháu thì bà cõng

          Lúc đau có bà dạy bảo

          Lúc mệt có bà chăm lo

          Con cũng được đẹp lòng ao ước

85.     Khi bà đến ngày tận

          Có con khóc bên người

          Có cháu nội ngoại khóc thương tiếc

          Cho xứng với tấm lòng rộng lớn của bà

          Nhớ khi con lớn thì lòng vững

90.     Nuôi con cho kịp người ngoài

          Nuôi cháu cho đừng thua kém Xiều

          Con đi nương thì kiếm mang về

          Con đi ruộng thì tìm được

          Có sẵn lúa gạo bà không phải lo

95.     Muốn ăn cá có con kiếm về được

          Để cho bà được thảnh thơi

          Để trả công ơn nuôi dưỡng bà ơi

          Vậy nhưng không được như ước nguyện

*

          Giữa đêm mơ không tốt

100.   Gà gáy sáng mơ không đẹp, bà ơi

          Con mơ thấy cành thấy gộc trong nồi

          Mơ thấy xương xẩu trong nồi hông, trong giỏ Xạ[12]

          Một đêm mơ thấy bà cắt tấm vải rời ra

          Mang cái túi thêu vải thùa

105.   Bà nhảy lên trên giường lấy tấm vải về quây

          Còn mấy điều mơ gở

          Bà kéo cháu nhỏ đến đầu sàn

          Bắt cho cháu phải cõng

          Bắt con đến mặc đồ trắng đi đường

110.   Bắt các cháu đến quỳ

          Bắt người trong họ hàng đưa tiễn

          Lũ cháu khóc oa oa

          Đi vào sâu trong rừng đặt giường xuống bà khóc

          Thấy anh em cầm cờ màu

115.   Cờ sặc sỡ trong rừng rậm

          Con mơ thấy mà hãi trong lòng

          Không có ai mơ như con

          Sáng dậy kể giấc mơ với người ta

          Tất cả đều cùng nói

120.   Mơ xấu thì được điều tốt

          Mơ thấy ma thì người mơ được khoẻ

          Mơ thấy trời thì được sống lâu

          Mơ chết thì không chết

          Mơ khóc thì không khóc trọn giấc mơ

125.   Lại có đêm nằm mơ giật thột

          Mồ hôi ra đẫm ướt cả người

          Mấy lần rồi mấy dịp

          Không có ai mơ như con

          Không kể hết giấc mơ

130.   Còn thấy thêm lắm điều Khên[13]

          Con đi rừng bắt gặp bầy quạ

          Đi ra ruộng gặp phải bầy diều

          Tự dưng lòng muốn khóc

          Cúi mặt bên trái và bên phải

135.   Người ta mới nói

          Bên trái ứng vào người ngoài

          Bên phải ứng vào cho chủ

          Sợ có điều không tốt

          Ngủ đêm ma đến thưa

140.   Sáng dậy không khóc mà tự dưng rơi lệ

          Lại ngó thấy chuột nhà ra bắt gà

          Áo vắt trên sào cây Lay[14] mà chuột gặm

          Cái gối trên giường chuột nhấm

          Nghe chim kháo trong rừng

145.   Chim Kha Khon[15] giữa trưa đến gọi

          Nó gọi hai tiếng nghe thấy tủi

          Kêu hai tiếng thì con khóc

          Thấy con rắn sọc dưa bò trên áo

          Thấy người ngoài khinh khi

150.   Con còn gặp giòi đất

          Thấy có giòi rơi trên nền bếp

          Vào trong suối gặp con rùa cạn

          Ngồi chơi cạnh cửa thấy chim cụp cánh bay xuống

          Cua dưới nước bò đến cạnh chân

155.   Ngày càng thấy điềm lạ

          Áo vắt trên sào chuột gặm

          Cái gối kê trên đầu mọc nấm

          Bảy đời tổ tiên không thấy ai hỏi han

          Chuyện họ hàng bên ngoại không ai nhắc

160.   Nay đến bà đã hết đời cây to

          Bà đã được đời người

          Bà về trên mường Bôn có Khên đến đón

          Thể như bà dặn dò con trai

          Như là dặn các bà trong bản

165.   Như thể dặn lời trong mường

          Dặn dò khắp con cháu

          Bà đã hoá thân vào trời để biến thành ma

          Làm Đẳm làm cho tốt

          Làm ma thì làm cho ngay bà nhé

170.   Ngày bà mất con thấy tủi

          Ngày hết của bà con xin thưa

          Con xin thưa vào ngày sương buông

          Con xin thưa vào ngày móc rơi đẫm cỏ

          Thưa với bà lúc gà gáy sang canh

*

180.   Nửa đêm sương móc rơi đẫm cỏ bà ơi

          Gà gáy sương giăng dày

          Nghe gà vỗ cánh gáy "đì đạt"

          Người trong mường đều thức dậy

          Đàn bà dậy chăng tơ tằm dệt cửi

185.   Đàn ông đi ra suối lấy cá trong đụt

          Khách Xiều thì dậy ăn cơm sáng

          Các bà trong Chiềng[16] thức giấc

          Khách Xiều dậy chuyện trò rôm rả

          Nghe vợ chồng vui vẻ đùa nhau

190.   Nựng con bên bếp lửa hồng

          Khách ngoài mường rậm rịch đi vào

          Khách ngoài bản rôm rả chuyện trò

          Nay thấy tủi cho bà là hôm nay Then đưa ngày tận

          Bà nằm trong tấm vải thùa trải xuống

195.   Nằm trên giường làm Đẳm

          Tỉnh hồn nước mắt tuôn sầu tủi

          Tỉnh hồn với đám cháu khóc than

          Tỉnh hồn thấy vướng víu trong lòng

          Tỉnh hồn với bà cô bà bác

200.   Tỉnh hồn với cháu nhỏ thấy đắng thấy thương

          Con của bà thấy tủi khi nghe gà gáy

          Khóc nhiều nên khản cả giọng rồi

          Các cô chú ngồi nghe lời khóc tủi

          Bà tỉnh hồn để nghe tiếng khóc nhé

205.   Hãy dụi mắt để nghe lời khóc

          Ai người khóc thương nhiều

          Ai kể lể nhiều nỗi

          Có ai nhắc nhiều đến công ơn

          Ai người con cháu đến vây quanh bà

210.   Ai cũng đang tủi đắng ở bên bà

          Lời khóc thương các con bày tỏ với bà

          Bà hãy nhớ trong cổ nhé

          Nhớ cho kỹ trong ruột

          Nhớ đám con cháu đến khóc thương bà

215.   Bà về làm Đẳm thì làm cho tốt

          Làm ma ở giữa nhà cho ngay

          Hãy phù hộ trong đám con cháu cho dày

          Phù hộ phía Lung Ta cho phát đạt

          Hãy phù hộ họ Vả[17] bảy lớp với chị em trong Chiềng

220.   Phù hộ mười hai lớp làm ăn cho tốt

          Phù hộ mười lăm, hai mươi lớp cho vững vàng

          Bà chết đi thành ma cho khắp bản mường

          Hãy rõ việc khó khăn của nhà ta nhé

          Nay con đang thấy khốn khó trong lòng

225.   Con đang thấy tủi buồn trong dạ

          Từ nay lúc gà gáy không còn nghe tiếng bà nhắc

          Gà gáy sáng con không còn thấy bóng bà trong nhà

          Bà đã vào vòm trời bỏ lại đồng lúa vàng

          Quên đi bản mường nơi ở

230.   Bà sẽ quên đi đám cây cỏ hay đi phát dọn

          Quên đi con dao sắc bà hay mang

          Quên đi dòng nước nơi bà hay xúc cá

          Quên đi bến nước hay đi thuyền qua sông

          Quên đi anh em và con cháu gần xa

235.   Từ nay bà không còn thấy các bác trong nhà

          Nay bà biến thân vào trời hãy nhớ điều khổ cực

          Bà hãy nhớ kỹ ở trong dạ

          Nhớ rõ để trong lòng cho vững bền dài lâu bà nhé

 

* Mời bữa cơm trưa

 

          Hãy dậy nhé!

240.   Trời sáng rồi, sáng lên tiếp nữa

          Trời trưa rồi, đã có nắng toả vàng

          Nắng toả khắp cả bản tứ phương

          Nắng toả khắp cả mường nhiều khoảnh

          Người khắp chốn đi nương đã quay về

245.   Người ở mười vạn[18] mường cũng đến

          Bà ngủ say đừng ngủ lâu nhé

          Đừng ngủ say quá rồi quên tỉnh giấc

          Hãy dậy nhé!

          Dậy để rửa tay ăn Chà[19]

250.   Dậy rửa mặt bên tàu lá chuối vàng

          Dậy rửa mặt rồi ngó ra bốn hướng

          Dậy ngó trong mường bốn khoảnh

          Dậy ngó dòng nước uốn chín khúc

          Bà dậy rửa mặt rồi lấy khăn lau tay

255.   Bà ăn cơm chớ ai ra ăn cùng nhé

          Đừng để giống nòi cùng ăn theo

          Đừng gọi chị đến ăn

          Bà hãy cúi mặt ăn xì xụp

          Bà hãy cúi mặt ăn như giận dỗi

260.   Đừng gọi người mường xa cùng ăn

          Các con cháu trong nhà

          Đã có mâm cơm cho đám cháu

          Bà hãy ăn một mình

          Đừng gọi bác ở gần bên cô

265.   Đừng gọi người bên họ ngoại

          Đừng gọi người khách xa kẻo bản mường chê bai

          Bà mà gọi cũng chỉ phí lời

          Gọi nhiều lần chỉ phí hơi sức

          Cháu dại có bám bà cũng không cho ăn

270.   Đám cháu bên họ ngoại cũng không cho

          Đám các chị cũng không cho

          Một mình bà cứ ăn

          Bà hãy ăn nhiều cho no trong cổ

          Ăn cho đầy trong ruột

275.   Bà ăn cơm thì chớ dành phần lại cho ai

          Sau này có lúc con mới cầu đến

          Bà ăn miếng tiết thái miếng đẹp

          Đừng để dành lại cho người ngoài

          Hãy nhấc đũa gắp ăn lần lượt

280.   Mới chống đũa ăn cho được nhiều

          Đừng chia cho chị nhà dưới

          Con dọn cho ăn đủ món quý và ngon

          Có miếng thịt đã nướng

          Miếng nhạt sắp trong đĩa

285.   Rượu đắng ngon rót vào chén

          Đây là các món từ xưa truyền lại

          Từ đời tiên tổ xưa truyền về

          Gạo trắng nấu cơm ngon

          Lúa gặt ở ruộng thì thơm mẩy

290.   Bà cũng đừng mang bụng đói về trên Bôn

          Làm người hôm nay là ngày tận rồi bà ơi

          Nay bà bỏ đi mảnh đất bằng để biến về trời

          Từ nay không còn nhìn thấy bà nữa

          Được ăn lúa thì bà nghĩ đến ruộng

295.   Nghĩ về nước thì nghĩ nhiều về cá

          Nghĩ về ruộng thì nghĩ nhiều về lúa

          Đến vụ lúa đừng làm cho lúa nương chết khóm

          Đừng để cho lúa ngoài đồng chết rũ

          Ở bản đừng làm cho người dân bị ốm bị rên

300.   Đừng về ở lâu trong mường thành xấu

          Đừng níu vía cháu nhỏ

          Đừng làm lòng gian với mọi người

          Bà hãy phù hộ đám cháu chơi trên sàn

          Phù hộ các cháu cho mạnh khoẻ

305.   Phù hộ mười đám các cô

          Phù hộ cậu dì bên họ ngoại

          Trong mâm cơm con mới có lời mời

          Còn nhiều điều không nói hết bà ơi

          Bà ăn cơm rồi con cháu sẽ nộp của cải

310.   Mang mâm cỗ đến rồi con cháu sẽ giao tận tay bà

          Ăn xong rồi bà lại rửa tay nhé

          Rửa tay rồi có giấy lau tay

          Lau tay rồi con sẽ giao cho bà của cải

          Giao của Xết[20] của Xanh cho bà

315.   Con sẽ giao cả con trâu to

          Để bà dắt về trời làm ruộng cùng ông bà tổ tiên

          Dắt trâu về mường Bôn làm ăn cho phát đạt

          Về trời rồi cho sinh sôi thành đàn

          Con sẽ giao cho bà cả lợn béo

320.   Có lợn để lấy cám nuôi

          Chăm lợn cho nhanh lớn

          Con sẽ nộp cả con gà lông tía

          Nộp cả Xết và Xanh người ngoài đem đến biếu

          Nộp cả tấm vải trắng dài nhiều sải

325.   Lúc bà lê chân vào mường trời lấy theo cả gà

          Cùng lấy theo cả vàng cả bạc

          Của cải này là của cải con cháu đem chia

          Của từ bên họ ngoại mang chia

          Của cải này là của các bác nhà dưới dành dụm

330.   Của chú thím nhà trên tìm về

          Các dì các cậu mang đến tận nhà

          Cả họ đều bàn bạc cùng lo liệu

          Bà mất rồi không ai được rảnh rỗi

          Đàn ông cầm dao vào rừng rậm chặt cây đòn

335.   Khiêng đồ thì phải khiêng bốn

          Để mang lên mường Bôn cho bà

          Đàn bà thì lo soạn vải vóc

          Cắt vải ra rồi thêu thùa

          Làm theo lệ có đám tang

340.   Cháu con chị đến khóc nức nở

          Con cháu phía họ ngoại đến khóc nỉ non

          Cháu nhỏ của bà đội khăn tang

          Cả mường không ngủ được

          Con khóc nước mắt tuôn chảy bà ơi

345.   Bà lấy đồ rồi thì có người trong họ tiễn về

          Lấy của cải đây là đồ của bà bác biếu

          Được vẹn rồi đây là của biếu từ người trong họ

          Nhớ công của Lung Ta làm ra

          Bà hãy phù hộ cho nhiều bà cô

350.   Phù hộ bên họ Lung Ta cho phát đạt

          Phù hộ con út cho mạnh khoẻ dài lâu

          Phù hộ mười hai ông bác trong dòng Vả

          Phù hộ cho các bà bác trong dòng họ ta nhé

          Lấy vàng bạc quý đeo lên người

355.   Vải thêu thùa cầm ở trên tay

          Vải vóc đắp dày nay giao cho bà

          Con thấy khổ đau trong lòng này

          Con thấy buồn tủi trong dạ này bà ơi

 

* Khóc tạ ơn

 

          Con nay không có của cải để trả công ơn

360.   Con không có vải thêu đẹp để tạ ơn bà trong Chiềng

          Không có vải dệt sọc trắng tạ ơn ông bác

          Không có khăn hoa tạ ơn các chị

          Họ cùng đem góp giúp mới nên của, bà ơi

          Con thì thấy khổ sở trong lòng

365.   Thấy tủi thấy buồn trong dạ

          Tấm vài rộng gấp rồi gấp cho kỹ nhé

          Gấp thành tấm rồi để bà cầm lấy

          Mo tôi nay sẽ tiễn bà ra khỏi nhà

          Tiễn bà xuống thang đi đến rừng nghĩa địa

370.   Tiễn thân bà đến nghĩa địa để làm mồ mả

          Tiễn bà đến nghĩa địa dựng nhà ma

          Mới đi đến nơi cánh cửa rộng là đường qua lại

          Lối cửa rộng là đường hay đi

          Đi đến chỗ Khuống[21] lớn có bốn góc

375.   Ồn ã nơi trai gái tụ về

          Đến nơi cổng nghĩa địa thấp ngang với cổ

          Cổng nghĩa địa xanh ven rừng

          Đến nơi lùm cây lá rộng trải ra

          Đến cổng nghĩa địa rộng nơi gió thổi

 

* Rải vía

 

380.   Vía người thì về với Đẳm để ngày giỗ ăn cơm

          Nắng lên ăn bữa trưa

          Nắng trưa ăn bữa cỗ

          Làm vía người thì làm cho tốt

          Làm ma ở giữa nhà làm cho ngay

385.   Đừng làm cong vẹo ở cổ

          Đừng làm cong queo ở chót lưỡi

          Đừng lật trở lưỡi gà lắm lẽ

          Bảo vía nào cũng được

          Gọi đến vía nào cũng có

390.   Cho tốt như thuở còn làm người

          Cho hiểu biết như khi còn sống

          Đừng đặt cơm bên phải

          Đừng nhắm mắt bên trái

          Đặt cơm bên phải sẽ phạm phải anh con cả

395.   Nhắm mắt bên trái sẽ phạm phải con của chị gái trong nhà

          Một vía về với Khuống lớn để chọi gà bảy ruộng

          Gái mường ma đi ném Còn bảy khoảnh

          Đến nơi cột đỡ khuôn của bà Then Bảu

          Về với Đẳm bảy lớp trong Vả đẹp của bà

400.   Đường nào có gai góc rậm rịt đừng đi

          Đi đường đẹp có chín lớp chăn trải sẵn

          Đường nào có mười vạn chín tấm chăn đắp thì về

          Đường nào nằm chết có con cháu khóc than mới về

          Về đến trước sân nhà của Then

405.   Thấy gian nào trống thì gọi

          Gian nào để không thì sẽ ở

          Đừng ở nơi cạnh bếp

          Ở cạnh bếp Then hay sai lấy lửa

          Ở gần đầu cầu thang Then sai lấy nước

410.   Lửa tắt thì Then hay quở

          Nước đổ thì Then mắng

 

* Mời bữa cơm lớn

 

          Mời Po U[22] chải đầu và vấn búi tóc

          Mời Po U rửa mặt chùi răng

          Bởi tại mồm miệng ngắn của Po U không khéo thưa Then

415.   Mắt hấp hem không khéo thưa trời

          Nhận với trời nên không sống lâu sống thọ

          Bây giờ Po U đã hết quãng đời cây phải về Bôn

          Hết quãng đời người phải về trời

          Po U đi tắm nước ở bến giữa

420.   Đi gội đầu ở bến của Đẳm

          Đi đến với Đẳm cá Khỉnh[23], là Xinh[24] Pang[25] rồi

          Mới ngã xuống mất bà

          Mới chết đi mất tên tuổi

          Mới thành ma tốt ở kiếp mới rồi

425.   Điều ăn ở còn có vợ có con

          Có Đẳm, có họ hàng và Lung Ta

          Không để mặc Po U như kẻ ăn mày

          Không để đày Po U như kẻ lạ bên ngoài

          Mới lấy nước bỏ trong ang đến rửa

430.   Lấy tấm vải tơ đẹp quàng lên

          Lấy áo rộng tơ mịn mặc vào thân thể

          Mới nhấc Po U lên nằm phía trên

          Nâng Po U về nằm vào chỗ

          Búi tóc mới sát vào vách

435.   Mắt nhấp nhem như liếc trăng sao

          Anh em cùng nhau đến

          Lung Ta cùng nhau sang

          Mới đến khóc lóc vào tai bên phải

          Khóc than vào mắt bên trái

440.   Điều ăn ở còn có con có Đẳm, có Lung Ta và bản làng

          Không để mặc Po U như kẻ ăn mày

          Không để đày Po U như kẻ lạ bên ngoài

          Mới làm tấm liếp dày

          Mới làm tấm ván nặng

445.   Làm gỗ quan tài, làm cây Cảo[26]

          Làm nón giấy[27], làm cờ vải[28]

          Hai lá cờ to

          Bốn lá cờ nhỏ…

          Điều ăn ở còn có vợ có con

450.   Có Đẳm, có họ hàng và Lung Ta

          Mới lấy con trâu to về giết

          Lấy trâu lớn về làm thịt

          Thịt ra làm cỗ làm cơm cho Po U ăn

          Ngày còn sống Po U ngồi ghế ăn cỗ trưa

455.   Còn ngồi ghế mây[29] ăn cơm

          Bây giờ Po U lật tấm chăn trắng ra ăn cỗ trưa

          Lật tấm chăn hoa đến đây ăn cơm

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

460.   - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          Cúi mặt ăn như mèo

          Xanh mắt ăn như diều hâu, chim cắt

          Em muốn ăn cùng thì lấy đũa đâm

          Con cháu muốn ăn cùng thì xua đi

465.   Ăn một tô và các gói Pho[30]

          Một mình ăn như thể cả làng

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

470.   Ăn xong rồi thì sẽ đuổi Khuống[31] đi

          Đuổi Khuống nhé, đừng Khuống, chớ Khuống

          Đừng Khuống sợi tơ ở góc chài

          Đừng Khuống tơ tằm góc cửi

          Đừng Khuống con trâu sừng cong cày ruộng

475.   Đừng Khuống vải La Ho[32] vào nhuộm nồi Hỏm đen

          Đừng Khuống con lợn đen dưới gầm

          Đừng Khuống con lợn khoang dưới sàn

          Đừng Khuống vịt đang đẻ trứng

          Đừng Khuống gà đang nằm ấp trứng

480.   Đuổi Khuống nhé, đừng kị

          Nếu Khuống hãy về Khuống hòn đá lớn đầu bến nước

          Nếu Khuống hãy về Khuống cây sấu, cây Chạ[33] ở trong rừng

          Đuổi Khuống lên tận núi Pu Chíp- Pu Chi[34]

          Đuổi Khuống về tận rừng cây Mo chỉ

485.   Khuống đằng trước đừng trở đằng sau

          Mười năm Khuống đừng đến

          Chín trời Khuống đừng về

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

490.   - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          Ăn nhé!

          Nay Mo tôi nối năm và tiếp tháng cho bà nghe

          Tháng giêng tiếp sang tháng hai

          Tháng hai tiếp sang tháng ba

495.   Tháng ba tiếp sang tháng tư

          Tháng tư tiếp sang tháng năm

          Tháng năm tiếp sang tháng sáu

          Tháng sáu trời âm u không động sấm

          Tháng sáu tiếp sang tháng bảy

500.   Tháng bảy trời mới nắng

          Tháng tám trời mới động sấm

          Trời động mạnh động vang

          Đá nghe đá mới dựng

          Hạt mưa bằng quả vả

505.   Cơn mưa như hạt gắm

          Mọi con suối đều lũ

          Mọi miệng nước ở ao ở ruộng đều tràn

          Đỉa biết, đỉa ngo ngoe

          Vắt biết, vắt ngoe ngoắt

510.   Họ biết họ mới cầm cán vác mai ra ruộng

          Po U biết, Po U mới mới cầm cán vác mai ra ruộng

          Họ biết, họ mới cầm dao lưỡi mỏng đi chặt cây

          Họ cầm dao đi chặt được hai lần ba lần

          Họ mới mang rìu đi chặt được bốn lần năm lần

515.   Cái mai bị gãy ngang cán

          Cái dao bị mẻ tận lưng

          Cái rìu mới gãy vào tận khâu[35]

          Kền kền bay đón đường

          Nai chân què kêu giễu

520.   Họ thấy điều không tốt

          Họ mới cầm cái dao chém đỉa

          Po U cũng cầm dao chém đỉa

          Họ đi về nhà

          Po U cũng đi về nhà

525.   Họ không cởi áo bỏ trên cái cối

          Po U khắc cởi áo bỏ trên cái cối

          Họ không cởi áo vắt đầu cầu thang

          Po U khắc cởi áo vắt đầu cầu thang

          Họ vung tay ra bến nước

530.   Po U cũng vung tay ra bến nước

          Họ xuống tắm bến thấp bến dưới không thấy rét

          Po U lại nghe thấy rét

          Họ xuống tắm bến giữa không thấy sốt

          Po U khắc thấy trong người bị sốt

535.   Họ quay về nhà

          Po U cũng quay về nhà

          Họ về nhai quả cau đỏ cho mất đi rét lạnh

          Po U về nhai quả cau đỏ mà không mất đi rét lạnh

          Họ về nhai quả cau vàng cho mất đi ốm sốt

540.   Po U về nhai quả cau vàng mà không mất đi ốm sốt

          Sốt ba lớp chăn đắp

          Sốt sáu lớp chăn phủ

          Mới ngã trên nệm bông dày

          Ngã trong vòng vải chăng giữa nhà

545.   Trong mường có bà Một Luông ngồi chân thành

          Bà Một già ngồi ở giữa Chiềng

          Bà Một mới về trở lúa trở cả lượm

          Trở đống gianh trở cả bó

          Lấy vía sống

550.   Gom vía lúa cũng nhiều

          Hốt vía như hốt cát

          Khoả vía như khoả nước khoả bùn

          Vía mới tỏ mờ như đom đóm

          Loang loáng như ánh sao băng

555.   Lấy vía về đường quanh vía lẻn sang đường thẳng

          Bà Một mới đến ngó Đẳm ở dưới gầm sàn

          Đẳm dưới gầm thành con chồn bay

          Đẳm dưới sàn dựng lên như cái răng

          Thành răng như răng rồng

560.   Thành cụm như đống trâu nằm

          Bà Một mới đến ngó Đẳm ở đầu cây văng

          Đẳm đầu cây văng khắc ăn lễ

          Đẳm đầu cây cột khắc uống rượu

          Thành Đẳm mà sao không tốt

565.   Thành ma mà sao không ngay

          Đẳm nỡ gả con về phía dưới để ăn trâu

          Nỡ bán con lên phía trên để lấy tiền

          Nỡ gả con cho ma rừng lấy vía mất rồi

          Bà Một mới lấy quẻ đốm và quẻ vằn để đoán

570.   Quẻ đốm không thành đốm như than

          Quẻ vằn không thành vằn thành dải

          Đẳm khắc đặt cơm ở bên phải

          Đẳm ngửa mặt ở bên trái mất rồi

          Đặt cơm bên phải sẽ phạm phải anh con cả

575.   Nhắm mắt bên trái sẽ phạm phải con của chị gái trong nhà

          Bà Một mới về ngó Đẳm Dang Da[36] giữa không trung

          Đẳm Dang Dạ[37] giữa nghĩa địa

          Làm Đẳm không làm cho tốt

          Làm ma giữa nhà không làm cho ngay

580.   Bà Một mới về ngó Đẳm trong nhà tốt

          Về ngó ma trong ngôi nhà to

          Cây róc cành không sạch

          Đòn khiêng chặt cây tươi

          Mai cán thẫm đem tựa cầu thang

585.   Giữa nhà vương đầy lá Tạu[38]

          Trước cửa ám khói đen

          Phên vách rơi lủng liểng

          Cánh cửa long ngả nghiêng mất rồi

          Bà Một mới về ngó Đẳm chỗ Ho Hột[39] và Ho Hay[40]

590.   Đẳm chỗ Ho Nay[41] và Ho Xạ[42]

          Đẳm nơi Ho Hột đã ngủ quên

          Đẳm nơi Ho Nay đang lẩn thẩn

          Đẳm nơi Ho Xạ đang mê mẩn với sao trời

          Đẳm nơi Ho Hao[43] cũng không ở lâu sống thọ nữa

595.   Bà Một mới về ngó chỗ núi Pu Cươm[44] nơi trời đặt

          Đặt chỗ bằng đã bằng

          Mới thành luồng nước đỏ về trào qua ruộng

          Bà Một lại đến ngó nơi hang cá Vả[45], bến cá hồn

          Nước ở nhà vía bị đổ

600.   Bến ở nhà vía cũng dâng lũ lụt

          Thành sóng lớn đỏ vàng ngập trào qua cả rồi

          Bà Một mới về ngó kho thóc nhà vía

          Chim chích hay cào ra

          Chim Nộc Xỏ[46] hay đến bới

605.   Đêm không trăng mà Đẳm lấy thóc trên đỉnh kho xuống phơi

          Lấy thóc trên miệng kho xuống giã

          Đẳm còn làm rượu cần lớn đợi ma

          Làm chum rượu to đợi khách

          Làm chum rượu nhỡ đợi rể trong nhà

610.   Bà Một lại về ngó ao cá và ruộng lúa

          Rấp hũm đá cho cá ngủ mà cá không vào ngủ

          Đắp khoảnh nước cho cá ở mà cá không vào

          Cá lại hay ra nhảy búng ăn mồi

          Cá dồn nhau tìm ăn rêu ăn bọ

615.   Đêm không trăng người ta lấy lưới dày xuống thả

          Mang lưới mỏng xuống giăng

          Con cá to nhảy lên mắc trên bờ

          Rơi xuống ruộng dưới bị quạ ăn

          Rơi ở ruộng trên bị diều hâu, chim cắt tha đi

620.   Bà Một mới về ngó gốc cây chuối Nguôn

          Về ngó vườn chuối vía Minh[47]

          Đêm không trăng người ta đến đào mất mầm bên phải

          Đến nhổ lấy mầm bên trái

          Đào chồi bên phải sẽ phạm phải anh con cả

625.   Nhổ đi chồi bên trái sẽ phạm phải con của chị gái trong nhà

          Bà Một mới về ngó gò trâu vía

          Về ngó nơi trâu mạ nuôi con

          Trâu mạ đã bị sợ ao Nong Thăng[48]

          Trâu vía đã bị sợ ao Nong Hựa[49], ao Nong Hàng[50] rồi

630.   Đêm không trăng Bà[51] không còn lấy lá gói ớt về đặt

          Bà không lấy lá gói muối về dụ nữa

          Trâu mạ đã bị sợ ao Nong Thăng

          Trâu vía đã bị sợ ao Nong Hựa, ao Nong Hàng rồi

          Bà Một mới về ngó bà giữ vía Minh và vía Nen, và gà

635.   Diều hâu cổ vàng của bà không xua gà vào chuồng

          Không lùa gà vào ngủ

          Bà đã thả cho gà vào rừng cây lau

          Bà đã thả cho gà vào rừng cây Phè[52] mất rồi

          Diều hâu cổ vàng đến bắt

640.   Diều hâu cổ vằn đến tha đi

          Bà Một mới về ngó bà chủ Minh của Nen dệt cửi

          Bà dệt cửi thổ cẩm dưới ánh trăng

          Dệt cửi vải vằn khi trăng tỏ

          Được bằng cánh tay thì bà cắt ra

645.   Được bằng khuỷu tay thì bà cắt đi

          Gái quấn vải vào trục rào rào

          Mặt khung cửi vải rơi xuống sàn

          Bà Một về ngó bà chủ nôi chủ địu

          Bà chủ nôi không bện dây nôi cho dày

650.   Bà chủ địu không chăm dây địu cho bền

          Dây nôi đã rơi vào rừng cây của mường ma

          Bà Một về ngó nơi cây quãng đời quãng người

          Khúc cây quãng đời đã ngắn

          Khúc cây quãng người đã hụt đã cụt đi rồi

655.   Bà Một về ngó nơi nước nguồn chảy vào máng hồn

          Đêm không trăng người ta lấy lá cây ráy về ngăn

          Lấy lá cây môn về bịt

          Lấy tảng đá to về lấp

          Rác rều trôi về chặn miệng nước

660.   Cỏ gianh trôi về chặn họng

          Máng nước to không còn chảy róc rách

          Máng nước nhỏ đã ngắt đã ngừng chảy rồi

          Nay Po U mới ngã xuống lìa xa họ ngoại, mất tên tuổi

          Thành người mới, thành kiếp mới rồi

665.   - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          Ăn rồi Mo tôi mới kể nộp Khên và Kheo[53]

          Mo tôi sẽ nộp ngọc quý và Xanh

670.   Có dây Khên rơi xuống trước gian thờ

          Dây trời[54] rơi giữa gian nhà

          Áo vắt sào chuột gặm

          Gối trên đầu chuột cắn

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

675.   Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

          Chu Chi[55] rơi vào bát canh

          Chuột đỏ hỏn rơi vào mâm cơm

          Cú vọ non rơi vào cửa sổ

680.   Chuột nhà bắt gà con

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

          Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

          Vỏ chum rỗng biết kêu

685.   Cái cồng tự ngân tiếng

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

          Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

          Cạnh nồi ninh có vết máu

690.   Vung nồi có đám giòi

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

          Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

          Vào rừng rậm gặp rắn hổ mang

695.   Vào rừng thưa thấy báo

          Về nhà gặp hổ to bằng voi bằng ngựa

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

          Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

700.   Ra bến thấy con rồng dưới nước to bằng thuyền

          Về nhà thấy đám giòi đất trong ống tre

          Họ bảo đấy là Khên với Kheo

          Po U bảo đó là ngọc quý và Xanh

          Bà thu dọn mang về nhé

705.   Nộp dây Khên vào giỏ sắt cho kỹ

          Bỏ dây Khên vào trong giỏ đồng đừng ra

          Mười năm Khên không quay lại

          Chín năm Khên không quay về

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

710.   - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          Điều ăn ở còn có con có Đẳm, có Lung Ta và bản làng

          Rồi làm khúc quan tài, làm cây Cảo cho Po U

          Để nộp để giao cho bà mang về

715.   Quan tài, cây Cảo, nón to, nón bé, chim, quạt

          Hai lá cờ to

          Bốn lá cờ nhỏ

          Lợn, chó, vịt, gà, bò, trâu

          Vải súc, bạc nén

720.   Mang về làm giàu với ma

          Mang về làm của cải với người ngoài

          Mang về trình tổ tiên để làm cửa

          Trình ông bà xưa để làm nhà

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

725.   - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          Ăn xong rồi Mo tôi sẽ chỉ đường cho bà xuôi

          Chỉ nẻo cho bà đi

          Vía gốc ở góc gian thờ ăn cỗ trưa nhé

730.   Vía ngọn tôi sẽ rải về trời

          Ra đây rồi đi náu ở góc bếp lửa

          Náu ở góc đặt nồi hông

          Đi náu nơi đặt ống nước

          Đi náu ở rãnh giọt gianh

735.   Đi náu ở cửa bến nước có cá

          Náu ở cửa ruộng cửa lúa

          Về đến ao cá ruộng lúa

          Đi đến chỗ hoa vông, ao sâu, nước khuôn đúc

          Đất thịt đã nứt thành vết theo nước

740.   Đất sét nứt chờ sẵn đây rồi

          Nhúm cỏ nhỏ ở mường người trông ngóng

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

          - Mời Po U dậy ăn cơm và cỗ trưa

745.   Cau bổ được ba nắm cùng chũm cau

          Ăn cau rồi vía gốc tôi sẽ rải

          Vía ngọn tôi sẽ rải về trời

          Ra đây về náu ở Phai Chiên[56]

          Về náu ở Tà Cặt- Tà Cau[57]

750.   Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

          Về náu ở Phai Bon[58]

          Về náu hang Nặm Ùn[59]

          Áo ướt thì phơi khô

755.   Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Pạc Chiên[60] đấy

          Về náu ở Pạc Xai[61]

          Áo ướt thì phơi khô

760.   Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở miệng Pa Pặt- Pa Chíp[62]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

765.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Nà Mun[63]

          Về náu ở Nà Ui[64]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

770.   Nhai rồi thì đi qua

          Lên cho đến Ngam Ca[65]

          Về náu ở Ngam Ca

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

775.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Nặm Pùng[66]

          Về náu ở Nặm Cưn[67]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

780.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Mường Khoa[68]

          Về náu ở Mường Lự[69]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

785.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Xịn Thàng[70]

          Về náu ở Mường Xo

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

790.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở miệng Lồm Xo[71]

          Về náu ở miệng Pạc Tăn[72]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

795.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Chiềng Nưa[73]

          Về náu ở Hồi Vài[74]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

800.   Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở thác Hạt Đửa[75]

          Về náu ở miệng Te Nả[76]

          Nơi này có bến thuyền

          Người ta mới mang thuyền to đến thả

805.   Mang thuyền lớn đến chèo

          Chèo cho người thì chèo bên phải

          Chèo cho ma thì chèo bên trái

          Chèo đi đến Pạc Lay[77]

          Áo ướt thì phơi khô

810.   Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở cầu Văng Tạu[78]

          Nơi này có chợ sẽ đi qua

          Muốn mua gì thì dừng chân vào chợ

815.   Về náu ở Phai Hộc[79]

          Về náu ở Nặm Can[80]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

820.   Rồi qua bên Nặm Lòng[81]

          Nơi này có bến thuyền

          Người ta mới mang thuyền to đến thả

          Mang thuyền lớn đến chèo

          Chèo cho người thì chèo bên phải

825.   Chèo cho ma thì chèo bên trái

          Chèo đi đến Pạc Manh[82]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

830.   Về náu ở Bản Chang[83]

          Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở chân núi Khau Đao[84]

835.   Áo ướt thì phơi khô

          Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về náu ở Na Nọi Òi Nú[85]

          Áo ướt thì phơi khô

840.   Nhai miếng cau trong miệng

          Nhai rồi thì đi qua

          Về đến cây cầu gỗ vắt ngang đường đây rồi

          Muốn bước qua thì cao quá

          Muốn chui qua thì thấp

845.   Muốn vòng qua thì cây quá dài

          Dù cao thế bà cũng đừng lo

          Hãy gọi tổ tiên đời trước về đón bà

          Đón lấy cây gỗ quan tài, cây Cảo, nón giấy, cờ, vải súc, bạc nén

          Rồi giao cho bà nhé

850.   Mang về làm giàu với ma

          Mang về làm của cải với người ngoài

          Mang về trình tổ tiên để làm cửa

          Trình ông bà xưa để làm nhà

          Nộp giao cho bà bò, trâu, lợn, chó, vịt, gà đấy nhé

855.   Người sẽ đi đắp nước vào ruộng

          Đi kiếm cá nuôi con

          Đi trồng cây lúa tốt nuôi nhà

          Không cùng đi cao đi xa với bà được đâu

          Khi lên, lên đường vòng

860.   Khi xuống, xuống đường thẳng

          Hú vía về nhé!

          Tất cả Đẳm, họ hàng, Lung Ta và người trong bản

          Hú vía cho tất cả về nhà

          Quay lưỡi gươm để trở về nhà

865.   Ra đây náu lại Pạc Lay

          Mua vé xe máy[86]

          Đi đến Nặm Mạ[87]

          Ra Nặm Mạ đi đến Pạc Pha[88]

          Đến Pạc Tăn

870.   Đi đến Pạc Nả[89]

          Đi đến Cà Nàng[90]

          Đi đến Mường Chiên[91]

          Đến sông Nghè Tong[92]

          Là về đến cửa đến nhà rồi

875.   Hú về vía ơi

          Hú vía về nhé

          Bây giờ vía đến trời

          Qua đây qua thế nào

          Vía rơi cùng vía là như vậy

880.   Qua đây vịt chân vàng không đẻ trứng

          Gà chân thót không ấp trứng

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Tránh đi và qua đi

885.   Đi tới và băng qua

          Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Đến khoảnh con gà nhỡ trụi đuôi

890.   Người chửa hoang không có bố

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

895.   Về đến khoảnh bà đui bà lác

          Họ ngắt đọt cây Hỏm không phải lúc

          Họ ngắt lấy lá thuốc không phải ngày

          Liền bị đui bị lác

          Một vía ở chỗ này đừng qua

900.   Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến khoảnh đàn ông và đàn bà goá

          Goá ăn vịt không dành

          Goá ăn hết ba mươi gánh cá sấy

          Không mất xương cho mèo

905.   Goá ăn hết ba mươi gánh quả mít

          Không mất xơ cho lợn

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Vén gấu áo đi đến

910.   Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Về đến khoảnh đất, dải vải bằng bờ ruộng

          Khoảnh chỉ to bằng mắt diều hâu

          Trải ba ngày không duỗi hết

915.   Phơi bảy ngày không khô

          Vắt lên hàng rào thì chuầy xuống đất

          Cắt làm quần áo cho ông nội thì tốn

          Cắt làm áo quần cho chồng thì vừa

          Một vía ở chỗ này đừng qua

920.   Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến khoảnh đất dải vải bằng sợi tơ chuối

          Gốc sợi vải bằng tơ nhện

          Cắt làm quần áo cho ông nội thì dư

          Cắt làm áo quần cho chồng thì thiếu

925.   Phía gốc khung cửi bằng vai trâu

          Ngọn khung cửi bằng vai ngựa

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến khoảnh ăn gà còn nguyên lông

930.   Khoảnh ăn người còn mặc cả áo quần

          Không ăn và không ở

          Không ở và không nằm

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

935.   Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Về đến khoảnh ăn nghé tơ không thành bản

          Khoảnh ăn trâu sấy không cạo lông

940.   Bị đau thành âm ỉ

          Bị sốt như khói hun

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến khoảnh trộm ăn bò họ thả

945.   Khoảnh trộm ăn thịt trâu họ mổ

          Lấy trộm ngựa họ cưỡi qua mường

          Không ăn và không ở

          Không ở và không nằm

          Tránh đi và qua đi

950.   Đi tới và băng qua

          Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Nơi nghĩa địa mường Bôn thấy hãi

955.   Nghĩa địa mường trời thấy lạ bao điều

          Cun và Quan[93] chặt cây làm Loỏng[94]

          Pọng[95] và Chá[96] chặt thuyền

          Tiếng chặt cây như tiếng gà cục tác

          Tiếng chẻ cây như tiếng gà gáy rộ

960.   Chặt Loỏng mà sao không thấy đuôi

          Chặt thuyền mà sao không có mạn

          Đẽo thuôn rồi cắt bằng

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

965.   Về đến khoảnh mường trũng có cửa

          Khoảnh mường trũng có cổng

          Nhà nhỏ chỉ bằng khung cửi

          Góc nhỏ cắm cờ đỏ cờ vàng

          Khoảnh nước cắm cờ hồng cờ tía trong nghĩa địa

970.   Nơi này Mo tôi sẽ san đất đen cho bà làm sân

          San đất cứng cho bà làm mường nhé

          Bà hãy tự đi hỏi Đẳm cá Khỉnh

          Tự đi hỏi lấy Xinh một thân mình bà

          Một vía ở chỗ này đừng qua

975.   Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

980.   Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Về đến nơi đất xanh như quả Hốc[97]

          Gốc xanh như quả Pàng[98]

          Vía không cứng cáp bước vào đây thấy khó

          Bước trên sắt trên gang đi nhé

985.   Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Đi đến chỗ đây là khoảnh lớn

          Trâu bò buộc phía trên

          Ngựa voi buộc ven đường chỗ này

990.   Đầu thuyền ghếch lên bờ cát, đuôi thuyền nổi trong nước

          Không có bò và trâu đến thuê thì họ không chèo

          Mo tôi có bạc mang ra thuê bến

          Có bạc mang ra thuê chèo thuyền

          Ta kéo thuyền vỏ sắt ra ao

995.   Kéo thuyền vỏ đồng ra sắp xếp

          Thuyền không tốt thì sửa sang

          Mũi thuyền có cắm cờ vải tơ

          Mạn thuyền cắm cờ hoa Vè[99] về nhé

          Lấy thuyền to về đặt

1000. Lấy thuyền lớn về chèo

          Chèo cho người chèo bên phải

          Chèo cho ma chèo bên trái

          Cầm lấy nón giấy và cờ

          Nâng kiệu nâng võng lên

1005. Dắt trâu dắt bò về nhé

          Mọi thứ đều lấy đủ

          Mọi đồ đều lấy hết

          Đoàn người đông và ít ta ơi

          Chèo đi và lái đi

1010. Cọc chèo vít chốt cứng

          Cứ chèo đi dẫu sóng cao như ngôi nhà

          Hãy gắng sức lái và chèo cho tốt

          Chèo cho qua và lái cho khéo là được

          Đoàn người đông và ít ta ơi

1015. Ghép thuyền ghép nơi lặng

          Tụ thuyền tụ nơi rộng

          Nắm chặt dây thừng để dắt trâu bò

          Nâng lấy kiệu lấy võng

          Mọi thứ đều thấy đủ

1020. Mọi cái đều thấy hết

          Đường này đường lên Bôn

          Đường chéo xiên lắm nẻo

          Đường lên trời giao nhau chi chít

          Đường có cây chặn ngang chỗ này

1025. Muốn bước qua thì cao quá

          Muốn vòng qua thì cây quá dài

          Muốn chui qua thì thấp

          Mo tôi tiễn hồn bà về ranh của mường ma

          Nay tôi sẽ

1030. Mo tôi tiễn bà về đến đất ma Hả[100] rồi

          Vía của anh em và con cháu gái xuống đi nhé

          Vía Đẳm và Lung Ta cũng xuống

          Vía người già đi lo việc làng cũng xuống

          Tôi tiễn bà đến ranh mường ma tôi quay xuống

1035. Bà gọi rể tốt đến đón đồ cùng về nhé

          Lấy đồ về làm giàu ở mường ma

          Lấy về làm giàu có với người ngoài

          Người Xá làm nương trên đỉnh núi

          Xá làm ruộng trên cao

1040. Bỏ đi nương không dọn

          Bỏ đi ruộng không chăm

          Mới đến mang thuê đồ cao bằng vai

          Mang thuê của cải cao bằng đầu, Xá nhé

          Xá gánh nặng thì đừng đặt xuống

1045. Xá đeo túi quai dài đừng vung vẩy

          Đừng nắm vào thừng trâu

          Đừng níu vào lưng áo

          Thả vía cho về bản

          Để cho vía về ăn bữa trưa

1050. Lòng dạ tốt của bà như ngày còn làm người

          Hiểu biết như khi còn sống

          Vía người tình cũng cho xuống đủ nhé

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

1055. Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

1060. Giương cờ lớn rộng phủ bóng khắp bản, về nhé

          Cờ Xan Tạo[101] che rợp bóng được nghìn người, về nhé

          Đường này ma ác đặt thuốc độc

          Người mường trời đặt thuốc mê

          Phải lên đường nào

1065. Phải rẽ qua đường nào đây nhỉ

          Về đường chủ Then trời nối tiếp liền đi nhé

          Về đường có sợi dây của Then Băng[102] lấy lúa về nhé

          Mới lấy cả cây vía Minh nhỏ Xa Nga[103] tốt đẹp

          Một vía ở chỗ này đừng qua

1070. Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến gian Khuống lớn, gian của các bà

          Gian phía cuối bến của gái trai về tụ

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

1075. Xuống đến bến nước dắt díu nhau đi xuống

          Lên phía trời lại dắt díu nhau đi vào

          Đi đến chỗ cây ráy to phủ bóng hết ba đời

          Đến chỗ lá cây chuối trải che nắng ba núi ba đồi đây rồi

          Không ăn và không ở

1080. Không ở và không nằm

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Về đến rừng cỏ Nhung[104] chết khô

          Rừng cỏ Pẹt[105] chết dãi sương

1085. Không ăn và không ở

          Không ở và không nằm

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Về đến chỗ nắng mường Bôn nắng cháy

1090. Nắng rọi mường trời nắng rát nắng nung

          Giương cờ lớn rộng phủ bóng khắp bản, về nhé

          Cờ Xan Tạo che rợp bóng được nghìn người, về nhé

          Về đến chỗ nương tiếp nương rồi đến ruộng

          Ruộng tiếp ruộng rồi đến bản

1095. Bản nối bản quây quần liền nhau

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

1100. Vén gấu áo đi đến

          Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Về đến hang cá Vả

          Đến bến nước hồn

1105. Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời đấy nhé

          Về đến mường ăn thóc không phải Khàu Hang[106]

          Mường ăn lễ quanh năm

          Đầu mường cắm hoa vông

1110. Cuối mường cắm hoa Chằn[107], hoa dâu

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Về đến mường Liên Pan[108]

          Không làm cũng có bữa trưa

1115. Không động tay cũng có nước vào ruộng

          Mường này là mường chăm nương được ăn cá

          Chăm ruộng được ăn lúa

          Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

1120. Vào đến bụng trời nhọn như đáy Huốt[109]

          Bụng trời thót như sừng trâu

          Bãi cát lớn quay cuồng về trời

          Đi lên trước thì phía sau bị lấp

          Đi chậm thì nước ngập sau lưng

1125. Một vía ở chỗ này đừng qua

          Rải vía tôi sẽ rải về trời

          Tránh đi và qua đi

          Đi tới và băng qua

          Vén gấu áo đi đến

1130. Nhấc bắp chân trắng tròn bước vội

          Bước vội trong giấc ngủ chập chờn

          Mới đi lên đến nhà Then

          Nhà Then có mười bốn vạn nghìn[110] gian

          Mỗi gian đều có nàng nằm ngủ

1135. Mỗi gian lầu đều có nàng ở

          Thấy gian nào trống thì gọi và đánh dấu

          Gian nào để không thì sẽ ở

          Bà đừng đụng đứt gác bếp của Then, kẻo Then quở

          Bà đừng đụng đổ chạn của Then, kẻo Then mắng

1140. Đừng ở nơi cạnh bếp kẻo Then sai lấy lửa

          Đừng ở gần đầu cầu thang kẻo Then sai lấy nước

          Then chia nước cho bà "ăn", bà đừng "ăn"

          Then chia đất chia khoảnh cho bà ở, bà đừng ở

          Then chia mương chia Phai cho bà ngăn, đừng ngăn

1145. Then chia bản chia mường cho ở, bà mới ở

          Mới lấy cây cờ to đến cắm

          Cờ Xan Tạo mới mang cắm trước sân

          Cây Cảo đẹp dựng giữa sân thấy đẹp

          Bây giờ Mo tôi tiễn hồn bà đến ranh mường ma, tôi về

1150. Mo tôi tiễn bà về đến đất ma Hả rồi tôi đi ra

          Bà đừng nắm thừng trâu

          Đừng níu lưng áo

          Mo tôi sẽ đi đắp nước vào ruộng

          Đi kiếm cá nuôi con

1155. Đi trồng cây lúa thẫm nuôi nhà

          Chim én vỗ cánh nhỏ bay xuống thấp gọi thì tôi theo

          Chim én nhỏ bay cao gọi tôi lên

          Thì tôi sẽ cùng lên

          Vía anh em trai gái cũng xuống nhé

1160. Vía của Đẳm và Lung Ta cũng xuống cho hết nhé

          Tôi lấy dải chéo khăn vắt vai

          Tôi tùa vía Minh xuống

          Vía của Đẳm và Lung Ta cũng xuống

          Vía người già lo việc làng cũng xuống

1165. Tôi lấy dải chéo khăn vắt vai

          Tôi tùa vía Minh xuống

          Mỗi vía đều xuống đủ

          Mỗi vía đều xuống khắp cả nhé

          Dao nhỏ dao chuôi cứng

1170. Đem đến cắt

          Dao nhỏ dao chuôi ngà

          Đem đến đặt

          Chặt dây trời làm lỗ thông xuống nhé

          Khoét dây trời để lấy đường xuống nhé

1175. Lúc đến, đến bằng đường vòng

          Lúc xuống, xuống bằng đường thẳng

          Ném con dao nặng xuống

          Lao xuống như quả Còn bay xuống

          Tránh đi và đi xuống

1180. Đi xuống và băng xuống

          Núi này núi nhấp nhô

          Suối cao suối thấp qua vạn rừng

          Xuống đến mường trũng nơi bằng phẳng

          Nơi mường phẳng rộng rãi

1185. Đến đầu bản nơi ánh nắng vàng

          Đầu mường nơi nắng tỏ

          Đến nhà đến cửa ta rồi

          Bản ai nấy đến

          Ruộng ai nấy chăm

1190. Hú vía về, vía nhé!

 

* Đến lúc khóc và kể lể

 

          Rừng nghĩa địa này là rừng từ tổ tiên đánh dấu

          Người chết đem chôn ở đây

          Con cái sẽ đặt bà cạnh rừng nghĩa địa

          Rồi chôn xuống gạt đất lấp mặt

1195. Đám con cháu thấy tủi bà ơi

          Thấy nỗi đắng vướng trong lòng

          Trong họ hàng ai cũng khóc

          Khoảnh đất to từ thời con cháu giữ gìn

          San nên đất trong bản từ xưa

1200. Ông bà nội ngoại ai cũng chết vào đây bà ơi

          Con cháu sẽ gạt đất đen lấp mặt

          Gạt đất vụn đất cứng xuống lấp lưng

          Con cháu luồn sợi chỉ xuống làm dây hồn

          Để ai cũng vào theo sợi chỉ

1205. Cháu chắt cũng cùng nhau đến

          Con cháu khóc lóc thảm thương

          Con cháu đã lo không nổi

          Nay con cháu khóc và xin dặn bà lời thương tiếc

          Bà hãy nghe đám con cháu kể nhé

1210. Rời nhà đi ngủ ở lều lá vàng

          Đi ngủ ở nơi sương giăng lạnh

          Đi xa khuất anh em cháu con không còn nhìn thấy

          Nay bà mở cửa ra chỉ thấy con chồn bay

          Ngó ra cửa chỉ còn thấy đất

1215. Nửa đêm nghe con chim đến kêu

          Sáng dậy chỉ thấy con cầy hương

          Người ở bản xa xôi không đến được

          Nói làm sao nghe thấy

          Nay con cháu khóc lời thương tiếc với tấm ảnh bà

1220. Có lời tủi kể ra cùng bà

          Có các của cải mang đến đầy mắt trông con sẽ giao cho

          Bà hãy mang về Bôn cho hết nhé

          Đừng bỏ rơi thứ nào kẻo con không mang đến được

          Bà về để làm Đẳm hãy làm cho tốt

1225. Làm ma ở giữa nhà thì làm cho ngay

          Bà hãy phù hộ mười đám con cháu Then đặt xuống

          Phù hộ mười cô, hai mươi cô trong nhà

          Phù hộ đám cháu ở sàn ngoài

          Đám cháu còn bé nhỏ

1230. Phù hộ cho các cậu dì bên ngoại cho tốt

          Phù hộ những người yêu quý bà

          Phù hộ cho các con trai trong Vả

          Phù hộ cho các bà bác có lòng rộng rãi

          Phù hộ chú khéo thưa nhẹ lời

1235. Phù hộ người xa gần giúp sức

          Giúp gạo và giúp muối

          Họ quý yêu bà chớ quên công

          Phù hộ trong họ hàng cho tốt

          Thành ma thì thành cho ngay

1240. Bà nay lên mường trời hãy được lâu năm

          Con đến đây tiễn bà mời bà nghe kể

          Đường qua đó con cháu đi không được

          Để cho bà tự đi về tốt nhé

          Bà hãy gọi các tổ tiên xưa

1245. Gọi ông xưa bà xưa đến đón

          Vía còn tươi mới rủ nhau ra

          Vía đã mục thì đuổi nhau đi

          Hú vía về với nhà với cửa

          Hú vía nhé, vía áo ơi

1250. Bước thong thả đi theo bản thân về nhé vía ơi

          Hãy về với nhà với cửa

          Về với nhà Mạy Lay là nơi ngủ

          Nhấc chân về với nhà của vía

          Về trồng cây lúa thẫm nuôi con

1255. Người có vợ có chồng thì về ân ái

          Người già quay về nhà chăm cháu

          Gái choai về để đi chơi Hạn Khuống

          Trẻ nhỏ thì về nuôi vịt với chị

          Về mang rổ đi xúc cá

1260. Hú vía về nhé!

          Bảy mươi vía đằng cậu

          Hú vía về nhé!

          Năm mươi vía đằng chị

          Hai mươi vía Lung Ta đằng em

1265. Bốn mươi vía đằng thím cũng về

          Về đến nhà giúp chủ

          Về giúp cho lúa ruộng chín vàng

          Về giúp cho nhà cửa vui vầy phát đạt

          Về với Vả bảy lớp cho vững bền vía nhé

 

* Gột vía

 

1270. Đọt cây Nạt[111] của mường Bôn nhé

          Đọt cây cà của mường Bôn hỡi

          Gột từ đầu xuống vai

          Gột từ cổ xuống eo

          Điều xấu hãy đi theo nước vào lỗ

1275. Đi theo cát ven bờ

          Giữa đêm mơ không tốt, gột đi

          Gà gáy sáng mơ xấu, gột đi

          Mơ thấy ma trong rừng nghĩa địa

          Mơ toát mồ hôi lạnh giữa đêm, gột đi

1280. Từ nay ngủ say sưa cho khoẻ mạnh

          Đừng vướng víu việc khó khăn nhiều bề vía nhé

 

* Khóc đưa cơm

 

          Ngày hết rồi ngày qua bà ơi

          Giữa đêm con không ngủ, ngồi dậy

          Trời trưa cũng dậy ngồi không

1285. Dậy trông cha đi làm việc về

          Con trông đợi không vui

          Cháu mong chờ phải đợi

          Ăn cơm nay con gọi, bà ơi

          Ăn cá con gọi đến, bà ơi

1290. Con thấy nóng trong thân

          Dọn mâm cơm nhưng không thấy bà về

          Dọn cơm tối cũng không thấy bà đâu

          Con chống đũa chờ phí

          Anh với chị trông hoài trông vậy

1295. Nay bà đã hết quãng đời cây

          Đã được quãng đời người về Bôn trước con cháu

          Con ăn cơm cũng nghĩ đến

          Con ăn cá cũng nghĩ tới bà

          Con mới đi đưa bà bữa cơm trưa

1300. Quả dưa nương và quả chuối

          Cơm trắng có từ ruộng

          Con cá có từ nước

          Con đi đưa cơm bữa trưa cho bà

          Quả dưa nương của nhà

1305. Ăn cơm rồi phù hộ con ở đầu sàn

          Ăn bữa tối nghe lời thương quý đừng tị bà ơi

          Con đưa cơm trưa đến đặt đây mời

          Người còn sống đi mướn người chết không được

          Hết kì thì thành xấu

1310. Đi được nhiều ngày rồi xin thôi bà nhé

          Bà hãy quay về với tổ tiên làm ruộng

          Quay về với Lung Ta mường trời

          Bà muốn ăn cơm thì hãy tìm

          Muốn ăn cá thì hãy kiếm bà nhé

1315. Bà hãy nhớ chắc chắn trong cổ

          Ghi nhớ chặt trong ruột

          Bây giờ con đến nghĩa địa rồi phải quay về nhà

          Người già đến đây đừng cho ở

          Con cháu mang cơm đến thì hãy đuổi về

1320. Hú vía về nhé, ba mươi vía đằng cụ ngoại

          Hai mươi và nhiều vía đằng bà bác

          Năm mươi vía đằng cháu con

          Các ông chú sống lâu sống thọ

          Vía vào rừng nghĩa địa nay hãy quay về nhà nhé

          ./.

---

[1] Xiều: bạn bè tôn quý, khách quý.

[2] Bà: trong nguyên văn đối tượng cúng thường hay được gọi là Mẹ, tuy nhiên đây chỉ là cách Mo gọi theo con cái trong nhà, trong phần này dịch cụ thể thành Bà thì sẽ phù hợp hơn với lời cúng của ông Mo.

[3] Xo: tức là Mường Xo, nay thuộc huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.

[4] La: tức là Mường La, nay thuộc thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La.

[5] Mường Bôn: Trên trời có nhiều vị Then ở dười quyền của Then Luông (Ngọc Hoàng). Mường Bôn là mường của Then Bôn, bao hàm gần hết cõi trời.

[6] Xá: là tộc danh trước đây người Thái gọi các tộc người Môn- Khơmer, trong đó chủ yếu là người Khơ Mú.

[7] Lay: tức là Mường Lay, nay là Thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên.

[8] Mường Keo: vùng đồng bằng, mường của người Kinh.

[9] Mường Hán: cách gọi chung chung chỉ đất Trung Quốc.

[10] Lúc xưng "con" là cách nói của thầy Mo với tư cách thay lời con cái trong gia đình, lúc xưng là "Mo tôi" hoặc "tôi" là mang ý nhấn mạnh về sự hiện diện của thầy Mo trong lúc đọc lời mo.

[11] Then Bảu: Then trên trời phụ trách việc đúc ra thân thể con người.

[12] Xạ: một thứ giỏ đan bằng lạt nứa, có thể đựng đồ và các hạt ngũ cốc từ 10-20 kg.

[13] Khên: những điều xấu, điều gở, cũng gọi là "phi khên". "Phi khên" được cho là đã tạo ra các điềm gở như chó lê đít, chuột gặm áo, hoẵng kêu giễu v.v… Những điềm gở này báo trước về sự chết chóc, tận số của người gặp phải.

[14] Cây Lay: cây thuộc họ tre nứa.

[15] Kha Khon: tên một loài chim rừng.

[16] Chiềng: Bản nằm ở vùng trung tâm của một mường.

[17] Vả: Các ngôi bậc trên trong gia đình người Thái gồm Po- Pu- Pau- Pân (Bố- Ông- Cụ- Kị). Trong phạm vi chung họ từ Pau trở lại thì gọi nhau là chung Đẳm; trong phạm vi liên quan đến Pân thì gọi là chung Vả. Các ngôi bậc dưới là Lực- Lan- Lên- Lon (Con- Cháu- Chắt- Chút).

[18] Mười vạn: con số chỉ mang ý là rất nhiều.

[19] Chà: bữa cơm cúng.

[20] Xết: các vật thiêng, cũng như Khút.

[21] Khuống: đây là Hạn Khuống, nơi tụ tập gái trai vui chơi tìm hiểu nhau.

[22] Po là bố, U là bà. Do người chết là bà cụ nên cách gọi Po U dùng cho phụ nữ là gọi theo ý nghĩa xưng tụng.

[23] Cá Khỉnh: cá mát.

[24] Xinh: cũng tương tự như dòng họ.

[25] Xinh Pang: cách gọi chung chung cho một họ, trường hợp cụ thể mới thay vào bằng Quan Lo, Quan Vi, v.v…

[26] Cảo: cũng gọi là Tồn Cảo, một dạng cây trang trí gần giống như cây phướn, thể hiện đẳng cấp dòng họ.

[27] Nón giấy: nón bằng giấy,nhiều màu, vẽ nhiều hoa văn, trang trí nhiều dây tua vàng bạc lấp lánh.

[28] Cờ vải: cờ dùng trong đám tang, làm bằng vải hình tam giác có nhiều màu khác nhau.

[29] Ghế mây: ghế nhỏ có mặt hình tròn đan bằng song mây, khung chân bằng tre và song, cao khoảng 25- 30 cm.

[30] Pho: làm chín thức ăn (thường là cá nhỏ cho thêm gia vị) bằng cách gói trong lá chuối hoặc lá dong tươi rồi vùi trong tro nóng.

[31] Khuống được nhắc ở phần này là các điều tà, điều thiêng, kị.

[32] La Ho: một loại vải dệt.

[33] Cây Chạ: tên một loài cây rừng có thân gỗ.

[34] Pu Chíp- Pu Chi: ngọn núi tưởng tượng trên mường trời.

[35] Khâu rìu: vòng đai bằng sắt rèn dùng để bọc cán rìu ở phía lắp lưỡi rìu để tránh cho cán bị nứt gãy.

[36] Đẳm Dang Da: chưa rõ.

[37] Đẳm Dang Dạ: chưa rõ.

[38] Cây Tạu: cây bùng bục.

[39] Ho Hột: chạn nhỏ cất giữ một số đồ đan và các tấm nan.

[40] Ho Hay: cái giá dựng trong góc, làm bằng một thân cây the chẻ toẽ ra và có đai khoanh, dùng để cất giữ chõ hông xôi.

[41] Ho Nay: cái giá nhỏ để đặt giỏ đựng các con suốt chỉ hoặc ống chỉ.

[42] Ho Xạ: cái móc để treo giỏ đựng các ống chỉ màu nhỏ dùng để dệt thùa trên khung cửi.

[43] Ho Hao: nơi gian nhà làm vải vóc canh cửi của phụ nữ.

[44] Pu Cươm: chưa rõ.

[45] Cá Vả: tên một loài cá suối.

[46] Nộc Xỏ: tên một loài chim hay ăn vùng bờ bãi, nhìn giống chim đa đa.

[47] Vía Minh: trạng thái sức mạnh của linh hồn theo phương nằm ngang và theo bề rộng.

[48] Nong Thăng: ao vía trên mường trời.

[49] Nong Hựa: ao vía trên mường trời.

[50] Nong Hàng: ao vía trên mường trời.

[51] Bà: Bà Nữ Thần trông coi vườn vía trên mường trời.

[52] Phè: tên một loài cây rừng.

[53] Kheo: các điềm gở, cũng như Khên.

[54] Dây trời: tức là luồng tia sét.

[55] Chu Chi: tên một loài côn trùng nhỏ.

[56] Phai Chiên: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[57] Tà Cặt- Tà Cau: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[58] Phai Bon: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[59] Hang Nặm Ùn: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[60] Pạc Chiên: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[61] Pạc Xai: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[62] Miệng Pa Pặt- Pa Chíp: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[63] Nà Mun: tên một cánh đồng nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[64] Nà Ui: tên một cánh đồng nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[65] Ngam Ca: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[66] Nặm Pùng: tên dòng suối nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[67] Nặm Cưn: tên dòng suối nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[68] Mường Khoa: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[69] Mường Lự: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[70] Xịn Thàng: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[71] Miệng Lồm Xo: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[72] Pạc Tăn: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[73] Chiềng Nưa: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[74] Hồi Vài: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[75] Hạt Đửa: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[76] Te Nả: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[77] Pạc Lay: địa danh nay thuộc huyện Mường Lay, tỉnh Điện Biên.

[78] Văng Tạu: tên vũng nước sâu nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[79] Phai Hộc: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[80] Nặm Can: tên dòng suối nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[81] Nặm Lòng: tên dòng suối nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[82] Pạc Manh: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[83] Bản Chang: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[84] Khau Đao: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[85] Na Nọi Òi Nú: cách gọi chung chung những đám ruộng cằn ở ven sông suối có mọc nhiều cỏ lác lau sậy.

[86] Đúng ra là vé ô tô.

[87] Nặm Mạ: tức là Sông Mã, một con sông của Việt Nam và Lào có chiều dài 512 km, trong đó phần trên lãnh thổ Việt Nam (chảy qua các tỉnh Sơn La, Thanh Hoá) dài 410 km và phần trên lãnh thổ Lào dài 102 km.

[88] Pạc Pha: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[89] Pạc Nả: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[90] Cà Nàng: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[91] Mường Chiên: địa danh thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La ngày nay.

[92] Nghè Tong: địa danh nay thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La.

[93] Cun Quan: người đứng đầu các tốp quân.

[94] Loỏng: cối to có lòng máng dùng để suốt lúa, giã thóc thô.

[95] Pọng: là đơn vị trực thuộc mường; bản nhỏ trực thuộc pọng chỉ có một quan bản.

[96] Chá: viên chức sai việc vặt của nha đường.

[97] Hốc: loài cây thuộc họ tre nứa.

[98] Quả Pàng: chưa rõ.

[99] Hoa Vè: chưa rõ.

[100] Ma Hả: ma chết chùm, ma chết dịch.

[101] Cờ Xan Tạo: chưa rõ.

[102] Then Băng: cũng gọi là Then Chẳng Băng- vị Then đong đếm, tính toán lượng vật liệu cần thiết để đúc nên người.

[103] Xa Nga: chưa rõ.

[104] Cỏ Nhung: tên một loài cỏ hay mọc thành đám thành bụi lớn.

[105] Cỏ Pẹt: còn gọi là Pẹt Nọi, tên một loài cỏ mọc lan và bám sát mặt đất.

[106] Khàu Hang: lúa đang ngậm sữa thì gặt về rồi để nguyên cả bông lúa, cho vào chõ hông lên, sau đó rang hoặc sấy khô rồi giã lấy gạo bên trong, tương tự như cách làm cốm.

[107] Hoa Chằn: tên một loài hoa rừng.

[108] Liên Pan: còn hay gọi là Liên Pan Luông: Là vùng dành cho họ quý tộc gửi linh hồn vĩnh cửu. Quý tộc chết, hồn sẽ lìa khỏi xác và biến thành phi ngụ ở đây. Liên pan luông cũng do một vị Then Thóng trông coi (trông coi một nửa còn lại), họ không phải làm lụng gì mà vẫn tồn tại vĩnh viễn, hưởng thụ đầy đủ nỗi dục vọng của con người. Đây là một mường lý tưởng dành cho họ quý tộc.

[109] Huốt: cái phiễu đan bằng nan có hình nón dựng ngược, dùng để lọc lấy nước từ bã chè, rau, gạo v.v…

[110] Con số chỉ mang ý nghĩa là rất nhiều.

[111] Cây Nạt: cây đại bi.